Dziennik Pieniacza

Spotkanie z W. w Bristolu. Zaczynamy od krótkiego spaceru pod krzyż. Grupa obrońców wyjątkowo mizerna – cztery osoby pod plakatami, z których największy wzywa do postawienia Tuska przed Trybunałem Stanu. Z tej czwórki, wiem że zabrzmi to snobistycznie, co najmniej połowa wygląda i zachowuje się jak bezdomni z dworca centralnego. Mam nawet wrażenie że to oni właśnie…

A’ propos snobizmu. Siedzimy przy stoliku na chodniku. Z hotelu wychodzi wysoki, młody mężczyzna. Jest godzina 10:30. On w czarnym garniturze w prążki, białej koszuli i chusteczce w butonierce (choć nie stonowanej z krawatem). W moich stronach mówiło się, że się wystroił jak stróż w Boże Ciało. Ale chyba tak nie można powiedzieć o księciu L., zięciu Kulczyka?

Wsiada do kabrioletu, widzimy tylko górę auta i dochodzimy do wniosku, że to musi być maserati.  Ja mam bardzo zdecydowane zdanie na temat posiadaczy kabrioletów. Albo kobiety (nie wiem, skąd ta fascynacja kobiet samochodami bez dachów – są bardziej widoczne?), albo kryzys wieku średniego, albo (bez żadnego negatywnego podtekstu) para homo. No ale, zgadzamy się z W., do maserati moglibyśmy wsiąść nawet bez aspiracji do żadnej z tych kategorii. Książę rusza z impetem, przebija się przez grupę  przechodniów i już po chwili widzimy go na przeciwległej jezdni. To nie maserati, ale „zwykłe” porsche… obaj z W. zauważamy to mocno rozczarowani. Boże Ciało?

W. przez 17 lat kierował polskim oddziałem dużej kancelarii prawnej z centralą w Nowym Jorku. Z biegiem lat coraz więcej biznesu było generowane przez oddziały poza Stanami, coraz więcej było młodych partnerów i nagle w wyborach władz Amerykanie zostali przegłosowani przez resztę świata. Nowy szef zadzwonił do W. z krótką informacją: firma musi się zmienić, uważam że zmiany blokują „starzy” partnerzy, a więc z efektem natychmiastowym zwalniam ciebie z funkcji partnera zarządzającego. Twój następca jest już w drodze. Z Pragi.

Po kilku miesiącach widać, że Czech to nie jest najlepszy pomysł na praktykę prawną w Polsce. I że nie ma ludzi z nazwiskiem i doświadczeniem, których można „kupić” dla polskiego oddziału. A W. ma problem – starać się przeczekać kryzys z dobrą pensją, czy skorzystać z oferty aby przejść do konkurencji.

17 lat temu W. kierował oddziałem innej korporacji prawnej, która w pewnym momencie postanowiła ograniczyć (ograniczyć, a nie zamknąć) swoje zaangażowanie w Polsce. W. złożył wtedy z całym swoim zespołem rezygnację i otworzył biuro konkurencji. Jego stara firma musiała się z Polski wynieść… Z dzisiejszej perspektywy W. żałuje że nie założył wtedy swojej własnej firmy. Dzisiaj jest już za późno – i rynek jest bardziej nasycony, i my jesteśmy starsi. Moja rada dla W. jest oczywista. Dzisiaj ma nazwisko i reputację. To ma wymierną wartość. W obecnej firmie będzie coraz gorzej. Jeśli nowi sobie poradzą, to jego obecność tym bardziej będzie przypominała o błędzie. Firmy nie lubią przyznawać się do błędu. A jeśli będzie dobrze, to będzie znaczyło że trzeba było się go pozbyć. Dlaczego odwlekać decyzję? Nie lepiej zrobić to teraz, kiedy więcej jesteśmy warci, na naszych warunkach?

Stałem przed identyczną decyzją dwa lata temu.  Telefon w trakcie urlopu w Meksyku. Postanowiliśmy zamknąć operację w Europie Wschodniej. Ten zimny pot na plecach – co dalej? Czasem się udaje, czasem nie… trzeba mieć odwagę wiary w siebie. Wiary, która wystawiana jest na dużą próbę. Ciekawe, co zrobi W. i co z tego wyniknie…

Czytam odpryski amerykańskiej kampanii pod hasłem – co będzie jak wyjdziemy z Afganistanu.  Zdjęcie okładkowe ślicznej dziewczyny z uciętym nosem (bo nie chciała wyjść za mąż za wskazanego jej starca). Historia innej kobiety, wdowy, która zaszła w ciążę (nie jest napisane, ale pewno w wyniku gwałtu). Wyrokiem sądu religijnego dostaje 200 batów, a potem kulka w głowę. Mułłowie są podzieleni – niektórzy uważają, że należało najpierw pozwolić jej urodzić, a dopiero potem zabić. Ot, codzienne dylematy miłujących pokój ludzi islamu.

Zadziwia ta fascynacja seksem u Afgańczyków. Jak oni rozwiązują swoje problemy, bo przecież mają popęd. Pamiętam swoją wizytę w tym kraju. Jest tam grupa kobiet, która nie jest objęta surowymi nakazami. To nomadzi. Ich kobiety nie chodzą w kwefach. Pamiętam, jak usiłowały zwrócić moją uwagę młode kobiety, bądźmy szczerzy – dziewczynki. Tańczyły przede mną umalowane – dosłownie, pokryte farbą  - i powtarzały, ile kosztują. Nawet dla ubogich kawalerów afgańskich było to taniej, niż kupienie żony. A oprócz tego w tym kraju jest więcej owiec i kóz niż mieszkańców…

Nie zgadzam się z przesłaniem tej kampanii. Nie jesteśmy tam dlatego, aby nie ucinano kobietom nosy i zabijano je publicznie za poza małżeńskie ciąże. Jesteśmy tam dlatego, że stamtąd pochodzą ataki terrorystyczne na nas i na naszych sojuszników.  Oni będą zabijać swoje kobiety po naszym wyjściu. Nie przeniesiemy ich ze średniowiecza w czasy nowożytne.

Zresztą czy to się wiele różni od sytuacji w takich sojuszniczych krajach, jak Arabia Saudyjska?

W „Rzeczpospolitej” duży tekst na pierwszej stronie: „Zagraniczni inwestorzy podzielili Polskę na pół”.  Wynika z niego, że w pewnym uproszczeniu zagraniczny kapitał tworzy miejsca pracy w środowisku elektoratu Platformy, a po macoszemu traktuje elektorat PIS. Trudno to jednak przypisać rządowi. Najbardziej oczywiste wyjaśnienie – stan infrastruktury.  Jako osoba, która podejmowała decyzje inwestycyjne uważam, że to jednak pewne uproszczenie.

Z czasów inwestycji w Rzeszowie, gdzie reprezentowałem największego w regionie inwestora, akurat z USA, pamiętam emocjonalne właśnie podejście miejscowego społeczeństwa. Na spotkaniu z rolnikami dowiadywałem się, że oni by woleli sprzedawać marchewkę polskiej firmie. Fabryka stojąca od zawsze przy cmentarzu, po naszej inwestycji (i zainstalowaniu ekranów akustycznych) nagle zaczęła przeszkadzać zmarłym.  Izba Skarbowa musiała się wykazać, że każdego dnia co najmniej trzech inspektorów sprawdzało prawidłowość każdego papierka, aktualnego i sprzed lat. Do dzisiaj nie udało się wyjaśnić spraw własnościowych na kupionym od Skarbu Państwa terenie.  Miejscowy wojewoda i prezydent miasta bał się jakichkolwiek kontaktów ze mną, jako zadżumionym. Związki zawodowe próbowały komunikować się ze mną za pośrednictwem prasy – pisząc w gazecie co wg nich powinienem zrobić. Jeden z zarzutów wobec mnie był taki, że perfidią inwestora było zatrudnienie Polaka który do rozmowy z pracownikami nie korzysta z pomocy tłumacza (a zwłaszcza nie korzysta z pośrednictwa związków!).

Do tego dochodziła kultura pracy. Pracownicy przy linii próbowali w wakacje iść na chorobowe, aby obrobić pole. Wielkie zdziwienie wywoływał fakt, że za picie alkoholu w pracy wylatywało się dyscyplinarnie. Jeszcze większe zdziwienie, że decyzja o akceptacji surowców (które musiały być wolne od metali ciężkich i pestycydów) była anonimowa i nie można było, jak przedtem, kupować bez badania od krewniaków i znajomych. Nieludzki kapitalizm w czystej formie!

To nie jest tylko wynik zaniedbania infrastrukturalnego, ale zaniedbania społecznego. Jego efektem jest mniej inwestycji, wybory polityczne i większa emigracja.

Pamiętam, jak przyjechał do mnie dyrektor finansowy z żoną Amerykanką. Martwili się trochę, co ona będzie tam robiła w Rzeszowie – aż usłyszeli, że w Rzeszowie mieszka (mieszkało wtedy) ponad 15 tysięcy amerykańskich obywateli! Musiałem ich rozczarować, to jedyni obywatele USA na świecie, którzy nie mówią po angielsku.

W całej prasie małe notki i wykorzystywaniu dzieci przez służby imigracyjne USA do wychwytywania osób którzy pozostali w kraju po terminie ważności wizy. Prosty schemat – przylatuje dziecko w ważną wizą, zamiast ciotce każą pojawić się po dziecko bratu, bo inaczej dziecko przekażą do „depozytu”. 

Polska pozostaje jedynym krajem Schengen, który potrzebuje wiz do USA. Tego nie zmienimy. Ale dlaczego nie możemy odpowiedzieć pięknym za nadobne? Nie musimy od razu przywracać wiz (chociaż to byłoby rozwiązanie idealne). Ale wprowadzić konieczność wypełniania formularzy wjazdowych. Pytać o cel przyjazdu, możliwe popełnienie zbrodni wojennych, narkotyki. Pobierać odciski palców i zapis tęczówki. I sprawdzać je w bazie przez minimum 2 godziny (średni czas oczekiwania z wizą w kolejce od urzędnika imigracyjnego w Stanach). A Polaków z podwójnym obywatelstwem wpuszczać do Polski na podstawie polskiego paszportu.

Dlaczego rządzącym brakuje jaj aby zrobić taki prosty ruch. Jestem przekonany, że wtedy bardzo szybko okazałoby się, że są dostępne statystyki polskich przekroczeń granicy i że kwalifikujemy się do ruchu bezwizowego.

To naprawdę sprawa bez znaczenia, ale chodzi o zasady.

W Rzepie kolejny idiotyczny rysunek Krauzego. Dwie grubą kreską narysowane twarze i tekst: „Jak to Tusk się nie sprawdza? A te piękne zamki na lodzie w lipcu, to kto je zbudował?”. Koniec tekstu. Dowcip na poziomie propagandy Krokodyla z lat 50tych w Związku Radzieckim. Równie wysoki polot. A może ja po prostu go nie rozumiem???

Jan Hartman w tejże Rzepie pisze tekst „Równi wobec śmierci”. Pomnik w tym miejscu nie będzie upamiętniał wszystkie ofiary katastrofy, ale będzie pomnikiem Lecha Kaczyńskiego i PiS.  Dodam od siebie, że Kaczyński nie zginął sam, bo zabrał na zatracenie elitę państwa. I nie zginął przed pałacem, ale w Smoleńsku.

Był taki prezydent Polski, którego nienawiść – nie był wystarczająco polski i nie wystarczająco katolicki (co nam to przypomina) zabiła na schodach budynku w Warszawie. Przed Zachętą nie ma pomnika Narutowicza, staramy się nie pamiętać o tym wstydliwym fakcie.

Czyżby dokonanie Lecha były większe, niż przerwana na początku prezydentura Narutowicza? Jednym z powodów do chwały Lecha jest polityka wschodnia i nasze relacje z Litwą. To samo wydanie gazety, piórem Kościńskiego, opisuje aktualny stan na linii Warszawa – Wilno. Zupełny brak porozumienia. Do polskich nazwisk, polskich szkół, polskiej własności ( na Litwie – poza terenami zamieszkałymi przez Polaków – 98 do 100% ziemi oddano w ramach reprywatyzacji. Dla Polaków – 13%!) dochodzą teraz Możejki (kupiliśmy je straszne pieniądze, a teraz chcą nas zmusić abyśmy to oddali Rosjanom) i brak poparcia dla programu dla Kalinigradu.

Wielki sukces Lecha Kaczyńskiego. Może to i dobrze, jak bardzo okrutnie to brzmi, że nie będzie następnych….