Dziennik Pieniacza

Wczoraj rozmawiam z Arcy-katolickim Królikiem na temat artykułu Wildsteina w Rzepie (tego o religii i etyce). Królik pyta, dlaczego kiedyś tak gwałtownie i bez przygotowania wprowadzono tę religię do szkół. Akurat na to pytanie jestem w stanie odpowiedzieć.

W Trylogii Sienkiewicza jest dialog Kmicica z ks. Kordeckim, że ksiądz człowiekiem jest świętym, ale na armatach akurat się nie zna. Tak samo jest z premierem Mazowieckim. Człowiek to wielu zasług, ale porządek do nich akurat nie należy. Nie będę wchodził w kuchnię pracy jego sekretariatu, ale jednym ze świętych praw było codzienne zaglądanie do czerwonego segregatora na jego biurku. Tam znajdować się mogły tylko wypowiedzenia wojny, dymisja rządu lub sprawy podobnej wagi.

Wakacje 1990 roku. Pan Premier udaje się na urlop i przed wyjazdem czyścimy biurko.  Po kolei rozprawiamy się z wszystkimi sprawami i na koniec zostaje tylko ta jedna, czerwona teczka.  Pan Premier zachowuje się tak, jakby ją widział pierwszy raz w życiu. Przypominam co to jest i z rosnącym niepokojem pytam, czy jest już jakaś decyzja w sprawie listu Episkopatu Polski. Dodam, że zazwyczaj pisma lądowały na biurku z projektem dekretacji lub odpowiedzi. W przypadku tego listu potrzebowałem jednak jakiś wytycznych.

Pan Premier mocno się zaniepokoił. „List Episkopatu? A w jakiej sprawie?”. Moment załamania po mojej stronie. Przynajmniej raz w tygodniu od kilku miesięcy pytałem, czy nie ma wytycznych w sprawie czerwonej teczki i dostawałem uspokajającą odpowiedź. Okazuje się, że szef do teczki na wszelki wypadek w ogóle nie zaglądał. A za chwilę wyjazd!

Przypadkiem trwa jednak akurat posiedzenie komisji wspólnej rządu i Episkopatu. Wyciągam z niego min. Ambroziaka, który dostaje instrukcje aby – dla świętego spokoju na urlopie – zgodzić się na postulat w sprawie religii w szkołach.

Wiele było potem dywagacji, dlaczego tak ważna decyzja została podjęta tak nagle, w tak dziwnym terminie… A dzisiaj red. Wildsteun uważa, że to za mało.

W dzisiejszej Rzepie (będę przynajmniej przewidywalny)  Mazurek (szkoda jego rubryki we Wprost) wyżywa się na sądach. Sam nie jestem o nich najlepszego zdania, ale tutaj doświadczenia z osobistych sympatii i antypatii przenosi się na wczorajszy wyrok. Wg Mazurka, nazwanie kłamstwa kłamstwem jest wyrazem stronniczości sądów. Zdaniem propagatorów Rzepy sąd powinien powiedzieć, że może Komorowski nie opowiadał się publicznie za prywatyzacją szpitali, ale przecież zły to człowiek jest i z pewnością ma takie (i inne równie podłe) zakusy.

Ale wątek stronniczości sądów – ciekawy. Sam się z tym spotykałem w swoim życiu, raczej jednak sympatycznie w moją stronę.

Pamiętam sprawę rozwodową, kiedy adwokat mojej byłej postawił całą listę żądań. Rozwód był bez winy, na wniosek byłej. Sędzina z rosnącym zdziwieniem patrzyła na moją zgodność i rosnącą listę oczekiwań mojej małżonki. W pewnym momencie pojawiło się żądanie wydania nakazu eksmisji ze wspólnie zajmowanego mieszkania (nota bene – mojego). „Ale przecież pan zrzekł się właśnie tego mieszkania? Eksmisję można zarządzić tylko wtedy, kiedy istnieje groźba dla powoda. Ja nie potrafię sobie wyobrazić, aby ten pan mógł zagrozić tej pani” – mówi sędzina, po czym dodaje ciszej odwracając się od protokolantki – „raczej wręcz przeciwnie…”.

Pamiętam sprawę, kiedy jako świadek odpowiadam na pytania niezwykle agresywnej adwokatki pana S. Mocno poirytowana sędzina próbuje zapanować nad sytuacją, ale przychodzi to (nie z jej winy) trudno. W pewnym momencie adwokatka zadaje jakieś bezsensowe pytanie, na które zaczynam odpowiadać słowami: „Pani mecenas…”. Pani mecenas twardym tonem: „Proszę zwracać się do Wysokiego Sądu a nie do mnie”. Wtedy ja: „Wysoki Sądzie! Czy mogę założyć, że w tym miejscu dyscyplinować mnie może Wysoki Sąd, a nie jakieś osoby postronne?” Sędzina uśmiecha się promiennie i mówi: „Nie może pan.  Sąd nie widzi powodu i nie ma zamiaru pana dyscyplinować. Ta uwaga odnosi się jednak tylko do pana w tej sytuacji. Pani Mecenas, proszę nie obrażać świadka i zwracać się do niego z szacunkiem, bo uznam to za obrazę sądu”.

Może więc sądy bywają stronnicze, kiedy mają do tego powody?

Znowu zacznę od czepiania się gazet. W dzisiejszej Rzepie – jak zawsze Krauze ze swoim rysunkiem. Uwielbiam cartoons, od czasu jak mam bloga to mam też zrozumienie, że nie zawsze można mieć coś świeżego do powiedzenia. Ale Krauze ze swoim młotkowym podejściem do polityki przypomina mi taką gazetę „Karuzela”. To był w dawnej Polsce klon radzieckiego „Krokodyla”. Atakowano zachodnich imperialistów i na osłodę – niegrzecznych kelnerów. Krauze niestety wpisuje się w ten sam nurt – ani tam finezji (z dobrych żydowskich kawałów najbardziej śmieją się sami Żydzi, ale kawały muszą być dobre), ani nawet cienia obiektywizmu. Tzn. przez sześć dni walimy w Platformę, to siódmego walnijmy w … no nie w PIS, to byłaby przesada, ale na przykład w SLD. Nie, siódmego dnia też w Platformę… Po kilku miesiącach takiej propagandy już nawet się nie zżymam. Utwierdza mnie to w przekonaniu, że nie można ich poprzeć. Ale na mój głos i tak nie mogli liczyć…

Igor Janke pisze tekst o młodym, energicznym, zdolnym, przywódczym polityku. Któż to taki wspaniały pojawił się na polskiej scenie politycznej? Kiedyś takimi epitetami określano prawdziwych patriotów i katolików (Giertych) oraz naturalnego przedstawiciela Polski socjalnej i solidarnej (Lepper). Teraz takim ideałem polityka jest Napieralski.  Czyżby Kaczyński pokochał nagle post-komunę? Nie, ale każdy głos na Napieralskiego to nie jest głos oddany na Komorowskiego. No, może nie każdy – ale prawie. Sondaże pokazują, że 75% wyborców Napieralskiego w drugiej kolejności jest gotowe zagłosować na Platformę. No to trzeba chwalić. Młody, przystojny, fajna żona, najlepsza strona internetowa. I pomijać milczeniem kompromitujące z punktu widzenia PIS wypowiedzi. Afera Rywina? Według Napieralskiego nie było żadnej afery. No, on wie najlepiej. W końcu to jego doradcą jest Czarzasty. Śmierć Blidy? Cóż, baba już leży na cmentarzu, a czas telewizyjny jest tu i teraz. To co, ten młody człowiek ma wierzyć w życie pozagrobowe czy pilnować interesów swojej formacji?

I Wildstein wyjątkowo nie na temat polityki. Trybunał europejski uznał za dyskryminację doprowadzenie do sytuacji, że uczeń nie chodzący na religię ma ślad tego na świadectwie, bo nie ma alternatywnych lekcji etyki. Red. Wildstein (moja tolerancja dla inności wystawiana jest na cholerną próbę – dlaczego pozostając stronniczy, nie zostają logiczni i uczciwi intelektualnie!!!) zauważa, że nauka religii nie jest przecież niczym innym jak nauką etyki religijnej; i że religia jest starsza i głębsza niż etyka. Problem nie w tym – i mam to mówić ja, moje dzieci chodzą do szkoły katolickiej? Kto uczy religii w szkołach? Katechetami są księża i zakonnice.  Co jest sprawdzane? Znajomość biblii? Bynajmniej,  nasz kościół katolicki nie zachęca przecież do lektury biblii w zamian oferując mocno jej uproszczone wersje – katechizmy. Ale stopień z religii uzależniony jest także od praktyki religijnej, a więc nie można mówić o równości praw. Jak powstawały zapisy ustawy mówiło się, że przecież świadectwo nie będzie dawało odpowiedzi na pytanie czy dziecko jest katolickie czy nie. Teraz jedyną metodą jest posłanie dziecka na religię i uczenie go hipokryzji, bo a nuż się kiedyś przyda.

Panie red. Wildstein. Módlmy się wspólnie, aby kiedyś w naszym kraju nie zaczęła rządzić większość innej religii – np. islamu. I wtedy okaże się, że akceptując brak lekcji etyki będziemy musieli zmuszać nasze dzieci do nauki w szkołach koranicznych, aby potem nie mieli problemów. Swoboda wyznawania religii nie może być przymusem jej wyznawania, bo zabraknie nam argumentów jak przyjdą talibowie.

A póki nie przyjdą – zwyczajna przyzwoitość nie pozwala na robienie czarnego z białego. Chyba, że wszyscy już oślepliśmy…

Zaremba, którego cenię także paradoksalnie za to, że ma swoje idee i daje im wyraz w swoim dziennikarstwie – w Rzepie krytykuje decyzję Cimoszewicza o poparciu Komorowskiego. Krytyka za wbicie noża w plecy Napieralskiego… idee ideami, ale Zaremba jest zbyt inteligentnym facetem, aby nie wiedzieć dlaczego Cimoszek to zrobił. A że przy okazji jest to problem dla Kaczyńskiego, to dogadywanie się Kaczyńskiego w poprzednich wyborach z SLD, Samoobroną, LPRem, Radiem Maryja… było w o wiele gorszym guście.

Napieralski nie dlatego startuje, aby wygrać – ale dlatego, aby umocnić swoją pozycję na lewicy. A na czym opiera się jego pozycja? Oparcie na zdrowym trzonie towarzyszy, bez otwarcia na środowiska lewicy z mniejszym PRL-owskim rodowodem. Pragmatyzm do bólu, którego wyrazem jest gotowość koalicyjna z PISem i już dzisiejsza współpraca z nimi w telewizji i radiu. Zamykanie lewicy w ideologicznym narożniku, bez adresowania najważniejszych problemów reprezentowanego przez nich elektoratu. Cimoszewicz ma dwa cele – niechęć do umocnienia się nurtu Napieralskiego na lewicy i obawa przed całkiem przecież przy tej dynamice realną wygraną Kaczyńskiego w drugiej turze.

Dlatego dla Zaremby jest zdrajcą. A Napieralski – nowoczesnym, zdradzonym we własnym obozie, politykiem polskiej lewicy. Wystarczy ogrzać się w cieple Kaczyńskiego, aby od razu zasłużyć na komplementy!

Z. przygotowała mi prasówkę z prasy kolorowej. Komorowski za kierownicą terenówki. Kaczyński w domu u Kamińskiego. Griluje w gustownym fartuszku, świetny fotoshop nie tylko wygładza mu twarz, ale także likwiduje brzuszek. Jaka to naturalna i oczywista dla pana Jarosława poza. Potem zasiada w drewnianym krześle. Podpis, że to jego ulubione miejsce kontemplacji… Czyli nie znaliśmy tego oblicza pana Prezesa. Jak tylko kończy się posiedzenie Sejmu, wsiada w samochód i jedzie… przepraszam, wiozą go do Miśka, gdzie sobie grilluje i siada w ogrodzie aby pokontemplować.  Sielskie rodzinne życie wśród przyjaciół!

A’propos przyjaciół. Prezes wymienia swoich najbliższych przyjaciół. Kogo wymienia na czele? Panią Basię, która jest tak oddana. I pana Piotra, który ofiarnie biega po karmę dla kota. Ja bym w życiu nie próbował wymienić jako swoich największych przyjaciół sekretarki i kierowcy… ale tu chodzi oczywiście, jak blisko ludu jest Kaczyński. Wyobraźcie sobie, że ktoś zadaje Wam pytanie kto jest Waszym najbliższym przyjacielem. Odpowiadacie szczerze: pani Basia. Zaraz, zaraz… to wy jesteście ze swoimi przyjaciółmi na per pan-pani????

Cała ta wypowiedź jest  równie szczera i naturalna, jak wygładzony Kaczyński bez brzuszka przy grilu…

I tylko jeszcze jedna złośliwa obserwacja… telewizja pokazuje pana Prezesa na wałach powodziowych. Opięty sweterek, dżinsy i jakiś taki dziwny krok… ale przecież pan Prezes nie jest w stanie wskazującym na spożycie. Uwaga znajomego spin doktora – nie ma się czemu dziwić, po prostu po raz pierwszy w życiu nałożył dżinsy. Spodnie są sztywne i dlatego utrudniają mu ruchy… ale tak mu się kazał ubrać stylista.

Głosujmy na naszych gładkich, swojskich polityków z fotoskopu….

Kolejny zwariowany dzień… najpierw rozmowa (bez kolacji!!) do trzeciej nad ranem zakończona trzaśnięciem drzwi.  Rano zwlekam się z łóżka, bo jak idiota umówiłem się na ranne spotkanie. (…) zamieszcza dużą rozmowę ze zdjęciem na pół strony, więc w pracy dziesiątki maili od ludzi z pomysłami biznesowymi.  Żeby choć jeden projekt miał jakiś sens z mojego punktu widzenia… swoją drogą, prasa to potęga JChyba ten tekst pomógł, bo kontrahenci z którymi się pokłóciłem w nocy – wracają do rozmów. A więc kolejny wieczór albo i noc z głowy… można marnować wieczory w o wiele sympatyczniejszy sposób. Już zapomniałem o tym…

Czytam ciekawy wywiad ze Schetyną. To łebski facet, szkoda że jest w nim coś, co pozwala mu być dobrym  numerem 2, ale chyba bez szans na numer jeden. Świat jest niesprawiedliwy, premiuje przystojnych którzy i tak mają więcej z życia. I piłkarzy.

Ciekawa teza Schetyny – jak wygrają wybory, Platforma nie będzie miała wytłumaczenia z opóźniania reform.  To ciekawe wyzwanie dla Tuska przed wyborami… z tego powodu, może byłoby dla nich lepiej gdyby wygrał Kaczor?

Poncyliusz krytykuje prywatyzację stoczni. Jednak lepiej, żeby Kaczor nie wygrał. Dlaczego ludzie, którzy na co dzień widzą jak działa państwowe: poczta, koleje, szpitale – chcą, aby było tak dalej?

W prasie duży tekst o zmianie loga poczty polskiej. Oznacza to przemalowanie oddziałów, zmiana pieczątek, naklejek, materiałów informacyjnych, uniformów, samochodów… Kto wpada na taki durny pomysł? A jednocześnie nie ma pieniędzy na unowocześnienie, zrównanie z konkurencją. Gazeta podaje przykład systemu śledzenia przesyłek. Ja mam inny – kupuję kilka tysięcy znaczków jako prezent dla Związku Kawalerów Maltańskich na bal debiutantów. W moim małym oddziale pocztowym nie przyjmują kart kredytowych. Jadę więc na pocztę główną. Na główną pocztę w Polsce, w Warszawie na ulicy Świętokrzyskiej. Mam zapłacić ponad 10 tysięcy za znaczki, widzę z ulgą że jest znaczek kart kredytowych. Biorę numerek w pozycji: „zakup znaczków”. Przychodzę z numerkiem do okienka, ale okazuje się, że muszę wziąć inny numerek: „hurtowy zakup znaczków”. To jedno okienko na poczcie głównej, obstawione przez osoby kupujące i od razu naklejające te znaczki na koperty. Jedna osoba – pół godziny. Po godzinie czekania podchodzę do okienka, zamawiam znaczki i chcę płacić. „Tylko gotówka!”. „Jak to, przecież jest znaczek kart kredytowych”.”To nowa usługa pocztowa. Może pan wyjąć pieniądze z konta w naszym okienku, ale nie może pan zapłacić”. „Świetnie! To chciałbym wyjąć 11 tysięcy”. „Może pan wyjąć tylko 5 tysięcy”. „Mam większy limit”. „Pan ma, ale my nie mamy”. „To co można zrobić?” „Przy wejściu jest bankomat”. „Fakt, tylko po jaką cholerę mają Państwo terminal i usługę, kiedy najlepiej i tak pójść do bankomatu”. Tutaj dowiaduję się, że ta usługa oznacza że poczta jest nowoczesna, idzie z duchem czasu…

Ale powinna zostać państwowa. Tylko wtedy Polska będzie Polską, a Polak Polakiem… Paweł! Ja po nocach pracuję na miseczkę ryżu, ale przynajmniej nie muszę z siebie robić publicznie idioty dla chwili sławy…

Niedziela po powrocie z Mediolanu znowu w pracy… grzech ciężki i taka szkoda słonecznego dnia. Po wyjeździe poczucie zmarnowanego czasu – ani sprawy biznesowe posunięte do przodu (a tymczasem na miejscu koledzy zasuwali dzień i noc), ani miasto warte tego czasu.

Intrygująca rozmowa na kolacji. Przypadkowy dobór stolików, sąsiedzi nie mają pojęcia kto siedzi obok nich. Najpierw dyskusja na temat Niemiec wschodnich – po jaką cholerę ich przyłączano do Niemiec? Koszt wielki, korzyści mizerne, a na dodatek – Niemcy Wschodnie oddzielały jednak Europę od Rosji. Parskam śmiechem. Już widzę Niemcy Wschodnie jako przedmurze cywilizacji europejskiej. Cieszcie się – mówię – że od Rosji oddziela was Polska. Po chwili zastanowienia – wyrazy akceptacji.

Ale zaraz potem jakiś apodyktyczny Amerykanin zaczyna perorę na temat muru berlińskiego.  Dlaczego – pyta – Reagan podczas wizyty w Berlinie wołał: „Panie Gorbaczow! Niech pan zburzy ten mur!”. Przecież to taki sam mur, jak ten między Izraelem a Palestyną i między USA a Meksykiem. Wodzi wzrokiem po stole z pytaniem – czy ktoś może zaprzeczyć?

To duży inwestor, ludzie przy stole nie chcą się kłócić. Ale to nie jest mój inwestor, a ja się lubię kłócić. Ja widzę jedną fundamentalną różnicę – mury w Izraelu i na granicy z Meksykiem są po to, aby obcy nie wchodzili na terytorium kraju. W USA – bo nielegalni imigranci i narkotyki, w Izraelu – bo teroryśc i. W Berlinie mur był po to, aby zamienić w więzienie kraj dla swoich własnych obywateli. Nie chcę się wypowiadać na temat murów w Izraelu i w USA – ale są tam plusy i minusy. Mur w Berlinie był z całkiem innej bajki i chwała bogu, że został zburzony.

Znowu chwila ciszy i nieśmiała konstatacja, że zbyt mało wiemy by wyrokować. Wyraźnie adresowane do mnie. Delikatnie tłumaczę, że byłem jedną z trzech osób przy kanclerzu Kohlu kiedy mur zaczynał się burzyć. Że byłem świadkiem, jak przygotowywali się do tej sytuacji Thatcher, Mitterand ,Bush i Gorbaczow.  Że mój wujek został zastrzelony przy próbie ucieczki. Czy jest przy stole ktoś, kto może wiedzieć więcej?

Rozmowa zmienia swoje tempo, ale robi się trywialna. Jak żyło się w Polsce w czasach komunizmu. Staram się wytłumaczyć. Ale tego się nie da wytłumaczyć. „Czy w komunizmie były szkoły, można było uprawiać sport, jeździć po kraju na wycieczki?” Można było, i co z tego?

Przed wyjazdem na lotnisko wynajmuję samochód z Z. i jedziemy na chwilę nad jezioro Maggiore. Na horyzoncie Alpy, piękne miasteczka, między nimi wspaniałe wille – pałace z pięknymi ogrodami. Ale prawie wszystkie wille zaniedbane, wyraźnie opuszczone, ze śladami dawnej świetności.  Centrum świata wynosi się z Europy. Kiedy to zrozumiemy i jako całość stawimy czoła aspiracjom nowych potęg: Chin czy Brazylii?

To wielkie wyzwanie dla patriotów. Czytam na pokładzie jakiś tekst o patriotyzmie. Pisze Czech, że u nich panuje przekonanie, że aby można było głosić dumę ze swojego kraju – trzeba najpierw coś dla niego zrobić. I powtarzana teza – jeśli bezkrytycznie kocham swój kraj, to przecież nie jestem gotowy do dyskusji co w nim zmienić, jak go poprawić? Czy bez tej gotowości można naprawdę być dobrym patriotą?

Pytanie do Polaków – katolików: jak oceniać postawę pogan, którzy na początku chrześcijaństwa w Polsce trwali przy wierze w Światowida jako polskiego, narodowego własnego boga przeciwstawianego obcym, europejskim, wręcz niemieckim wzorom katolickim?

Czy ich dzisiejszy pomysł na Polskę nie jest powtórką dylematu patriotów sprzed dziesięciu wieków? Wtedy na szczęście zwyciężyła opcja europejska. I paradoksalnie – tylko dzięki temu nie mówimy  dzisiaj w Polsce po niemiecku.