Dziennik Pieniacza

Z. pojechała na Białoruś robić reportaż o prześladowaniu Polonii przez Łukaszenkę. Dzwoniła do mnie strasznie zmęczona. Sama prowadziła, potem spotkania, w nocy pisanie tekstu. Ale szczęśliwa jak cholera, że znowu robi to, co lubi.

Mam nadzieję, że wróci na czas. W niedzielę lecimy na urlop!

Przez dwa tygodnie nie będzie wpisów! Przepraszam wszystkich potencjalnych czytelników… ha! ha!. Z tymi czytelnikami to taki żart oczywiście J   

Sprawa Olewnika..aż ciarki przechodzą po plecach. Czy tylko rażąca nieudolność, czy coś głębszego?

Ja w takich sytuacjach podejrzewam zawsze wszechobecne służby… niby mamy nową Rzeczpospolitą, ale ja wierzę w solidarność międzysystemową i kontynuację tych służb. Także na podstawie osobistych doświadczeń.

Na studiach miałem prowadzić wyprawę do Afganistanu i Indii. W ramach mojej grupy miała jechać moja ówczesna dziewczyna, a późniejsza żona (teraz już była). Wszyscy dostaliśmy paszporty, za wyjątkiem niej. Jako osoba zakochana i aktywna, pojechałem z Katowic do Kielc aby sprawdzić sytuację w jej biurze paszportowym. Na miejscu się okazało, że paszport został wystawiony i wysłany do Katowic. W biurze paszportowym w Katowicach dowiedziałem się, że paszport nie został wysłany z Kielc. Poszedłem ze skargą do prorektora ds. studenckich, który uprzejmie skontaktował mnie z jakimś kapitanem, którego nazwisko było dość charakterystyczne, ale go już nie pamiętam. Nazwijmy go X. Kapitan X. był bardzo pomocny – twoja G. obiecała mnie odwiedzić, ale tego nie zrobiła. Jak tylko się odnajdzie, zaraz dostanie paszport. „Ooo, to nie ma sprawy”- naiwnie stwierdziłem – „zaraz się odezwie, bo wyjeżdżamy już za kilka dni”. Telefonuję do G. z pretensjami, że jest niesolidna i że znowu o czymś zapomniała, tym razem o kapitanie X. Po drugiej stronie słuchawki najpierw długie milczenie, potem G. kamiennym głosem pyta, skąd wiem o X. Od X, odpowiadam. Wtedy G. wyjaśnia, że X. zażądał od niej współpracy, a zwłaszcza donosów na mój temat. „Z nikim się nie spotkam, niczego nie podpiszę, nigdzie nie muszę jechać” – kończy G. Zawrzałem. Poszedłem do biura paszportowego w Katowicach i jeszcze raz poprosiłem o jej paszport. „Przecież mówiłem, że nie dojechał z Kielc” – znudzonym głosem wyjaśnił mi urzędnik. „Wiem, wiem” – odpowiedziałem równie niedbale – „rozmawiałem z kapitanem X. i wszystko wyjaśniłem. Powiedział mi, że mogę sobie już ten paszport odebrać”. „Aaa, skoro kapitan X. zgadza się, to ma pan te swoją ślicznotkę” – i wyciąga z szuflady paszport.

Następnego dnia telefon od kapitana X. „Ty ch…, myślisz że możesz sobie pogrywać z nami, zniszczę ciebie, k…, już ciebie nie ma”. Byłem przygotowany na taki telefon, więc odpowiadam, że jeśli coś się stanie z naszymi paszportami i wyjazdem, to rezygnuję publicznie z pracy w ZSP i publicznie powiem, dlaczego i przez kogo. X. się wyłączył, na granicy (jechaliśmy przez Rosję pociągiem) nikt nawet nie sprawdził nam paszportów. Pełny sukces…. Taaaak….

Po powrocie odezwał się już inny kapitan. „X. już u nas nie pracuje”- powiedział – „my naprawdę nie stosujemy takich metod. X. złośliwie powypisywał w twoich aktach jakieś kalumnie, ale wyczyściliśmy”. Grzecznie podziękowałem, i więcej go nie spotkałem.

Kilka lat później mój rektor został premierem, a ja szefem jego gabinetu. Ta funkcja wymagała sprawdzenia przez służby. Przez miesiąc nie mam nominacji, przez drugi miesiąc też, trzeciego miesiąca wzywa mnie szef URM gen J. „Trochę to trwało” – mówi – „ale miał pan taki śmieszny zapis w papierach. Oczywiście to wyczyściliśmy!”.

Kilka lat później żona odziedziczyła domek letniskowy na kieleckiej wsi. Poprosiłem o prawo noszenia broni. Kolega z URM miał mi to załatwić w kilka dni. Zjawił się po pół roku z jakimś pułkownikiem z komendy stołecznej: „sprawa nie była tak prosta, bo w aktach ma pan taki śmieszny zapis i długo trwało, zanim go wyczyściliśmy”.

Po kilku latach mój rektor przestał być premierem, a ja miałem wyjechać do biura radcy handlowego w Pekinie. Po miesiącu czekania wzywa mnie wicepremier Gwiazda i mówi zafrasowany: „okazuje się, że był pan niewyjazdowy”. „Co to znaczy?” „To znaczy, że miał pan zapis w aktach który uniemożliwia wysłanie na placówkę. Sporo się napracowaliśmy, aby to wykasować”.

Już nowa Polska. Szukam lokalizacji dla fabryki Coca-Coli w Łodzi. Wojewoda dostarcza mi listę kilkuset  zakładów pracy w kłopotach, chcących się pozbyć niepotrzebnych balastów. Wybieramy zakłady chłodnicze z rozgrzebaną budową hali na potrzeby rynku radzieckiego. Razem z wojewodą zgłaszam się u dyrektora. Facet wdzięczny jak cholera, obiecuje dostarczyć materiały do wyceny w ciągu kilku dni. Mija tydzień, dwa, mija miesiąc – nic. Tylko jakieś głupie pytania na temat mojego wykształcenia, miejsca zamieszkania. Interweniuję u wojewody – okazuje się, że min. Milczanowski wydał rozporządzenie, że za każdym razem kiedy przedstawiciel obcego kapitału chce rozmawiać o interesach – należy uzyskać zgodę MSW (w roku 1992!!!!). A tu się okazuje, że dla mnie taka zgoda nie może być wydana, bo… taki śmieszny zapis w aktach z czasów studenckich! Ale po interwencji ministra Ż. Sprawa zostaje wyczyszczona.

Po dziesięciu latach wracam do Polski po kilkuletnim pobycie w Szwajcarii. Z różnych powodów występuję o pozwolenie na broń. Dostaję odmowę. Odwołuję się – przy moich kontaktach nie było to trudne. Dostaję zgodę na przystąpienie do egzaminu. Siadam w grupie osób starających się o pracę w agencji ochrony. W trakcie egzaminu podchodzi do mojego stolika jakiś facet w mundurze, nachyla się nade mną i pyta ni stąd ni z owąd: „Naprawdę myśli pan, że uda się panu zdać ten egzamin?”. I rzeczywiście – jako jedyny nie zdaję. Okazuje się, że można skończyć studia podyplomowe w Harvard Business School, ale być głupszym niż kandydat na ochroniarza po podstawówce…

Służby wspierają się wzajemnie i nie ma dla nich różnicy, czy ktoś im podpadł wczoraj czy przed laty. A także mają poczucie solidarności wobec swoich kolegów, także tych którzy odnaleźli się po drugiej stronie… Jak napisałem na początku: ciarki przechodzą po plecach.  

Dostałem pocztą wezwanie z RWE Polska SA do zapłacenia 33 groszy noty odsetkowej sprzed roku. Zaczyna się ten list wielkimi słowami „Reguluj swoje należności terminowo”, a w liście jest groźba odcięcia prądu i rozwiązania umowy.

Oczywiście, nigdy taka nota do mnie nie dotarła. Firmy dostarczające energię komunikują się z nami w taki sposób, aby nam maksymalnie utrudnić życie. Przesyłają rachunki z wielomiesięcznym wyprzedzeniem oczekując od klienta, że będzie pamiętał o ich opłacaniu w terminie. Każda faktura wymaga płatności na inny numer konta. W moim banku oznacza to, że nie jest rozpoznawana jako akceptowany adresat i uniemożliwia mi to dokonanie płatności internetowo – wymaga kontaktu z doradcą. Wiedząc o tym po otrzymaniu rachunków – płacę je hurtowo z góry aby potem się nie użerać. Skąd więc zaległość? Z tego, że faktura do mnie nie dotarła. Ale jak się też już przekonałem, fakt nie wysłania faktury lub jej nie doręczenia (listem zwykłym) to moje ryzyko, a nie dostawcy. Cóż, to dobra lekcja jak działają monopole.

Mam dwa domy i dwóch dostawców energii. Obaj w swoim zakresie są monopolistami i obaj traktują mnie podobnie. Wysyłanie faktur, to drobnostka. W mojej podwarszawskiej miejscowości brakuje prądu przy każdym katakliźmie, jakim jest wiosenna burza, jesienny wiatr czy śnieg -  daje Pan wiarę takiej anomalii?! – w zimie. To, że nie ma prądu to oczywiście wina infrastruktury. Ja już nie mówię o tym, żeby w miasteczku wkopać przewody do ziemi, ale żeby wymienić przedwojenne słupy i wstawić transformatory młodsze ode mnie. Co mnie denerwuje, to konieczność skomunikowania się z pogotowiem energetycznym. Jak coś się wydarzy, nie ma możliwości takiego kontaktu telefonicznie. Panowie w Pruszkowie po prostu odkładają słuchawki. Moja komórka dzwoni do nich przez całą noc, 8-10 godzin. I przez cały czas słyszę automat, który mówi do mnie per „ty” że wszystkie linie są zajęte. Pal diabli pytanie, jakie są rokowania – ale co by było, gdyby na przykład linia wysokiego napięcia upadła na ulicę? Jak można skontaktować się z pogotowiem? Odpowiedź jest prosta, już to przećwiczyłem – trzeba zadzwonić na policję. Nie, oni nie mają innego numeru. Oni jadą do dyspozytora z taką informacją.

Wczoraj w TOK FM rozmowa autorów książki o M. Rakowskim. To rzeczywiście ciekawa postać. Moje pokolenie poznawało świat dzięki lekturze jego”Polityki”. Miałem okazję z nim pracować przez rok. Intelektualnie ciekawy i ciekawski, świetny szef. Historia obeszła się z nim fatalnie. A on żył dla swojego miejsca w historii… Czy nie jest ironią historii, że dla „nowej” Polski człowiekiem honoru był gen. Kiszczak, gen. Jaruzelski jest wzorem patrioty – a Rakowski jest przedstawicielem ciemnogrodu i komunizmu?

Jako pieniacz nie tylko walczę z firmami i dostawcami usług, ale także z głupotami w mediach. Jestem nie tylko pieniaczem, ale także leniem – i często po prostu mi się nie chce interweniować. Ale wczorajsza audycja o stereotypach w rozumieniu islamu (TOK FM, wtorek 26 stycznia) po prostu zmusiła mnie do kontaktu. Rozmowa z panią doktor z Uniwersytetu Warszawskiego (Boże! Kto uczy naszą młodzież!!!) na temat, który znam i tym bardziej cierpię. Rozumiem polityczną poprawność prowadzącego, ale jak można – i to do tego w tym feministycznym radiu!!! – pozwolić komuś stawiać tezę, że jak się ma kilkoro dzieci, to przecież nie warto marnować środków na edukację dziewczynek, tylko trzeba inwestować w edukację synów. Prawdziwe także wtedy, kiedy rodzina lata własnym jumbo jetem.

Albo że w żadnym kraju muzułmańskim (sic!) nie ma obowiązku chodzenia przez kobiety z zakrytą twarzą. I mówi to osoba profesjonalnie zajmująca się tym zagadnieniem. Częściowo tłumaczy ją fakt, że jak sama się skarżyła na antenie – świat muzułmański nie jest objęty wymianą naukową, np. Erasmusem (ciekawe dlaczego?) i w związku z tym kontakty z tym światem Pani Doktor ograniczyły się do wizyty w Jordanii. Może zresztą była na urlopie w Tunezji, tego nie dosłyszałem…. Ale gdyby pojawiła się, ja już nie mówię że w Afganistanie, ale np. w Arabii Saudyjskiej albo w Omanie – to co by zobaczyła? Nic by nie zobaczyła, bo jako kobieta podróżująca jak się domyślam samotnie, nie mogłaby tam wjechać.

Ja nie jestem kobietą, byłem w tych krajach i proszę mi nie wmawiać, że świat islamu jest pełen tolerancji dla kobiet! Ma inne zalety (choć szczerze – zbyt dużo ich nie widzę), ale tolerancja w ogóle, i dla kobiet w szczególności – do nich nie należy.

Pani doktor tłumaczy swoim studentom w ramach walki ze stereotypami, że chodzenie z zakrytą twarzą jest takim samym wolnym wyborem kobiety w tamtym kręgu kulturowym, co ładne ubranie się do kościoła na niedzielną mszę w naszym kręgu. Rozumiem, że studenci aby otrzymać zaliczenie muszą tego słuchać z kamienną twarzą…. Ale w radiu mógłby się znaleźć ktoś przytomny, który nie pozwoliłby sobie – i przy okazji nam, bogu ducha winnym słuchaczom - robić wodę z mózgu w sposób obrażający inteligencję.

Współczuję dylematowi prowadzącego – z jednej strony mówienie o muzułmanach jako o miłujących pokój, tolerancyjnych ludziach jest polityczne poprawne. Feminizm jest drugim przykazaniem w TOK FM. I nagle dochodzi do konfrontacji tych dwóch paradygmatów. Co zrobić w takiej sytuacji? Chyba rzeczywiście strategia pana redaktora była jedyną możliwą – udać idiotę, który wierzy we wszystko co mówi Autorytet.

Tylko, że przy okazji wszyscy słuchający czujemy się idiotami…

Z innej beczki – odwiedził mnie P. porozmawiać o projektach medycznych. Zdecydowanie mu odradzam angażowanie się w projekty prywatyzacyjne szpitali. Zbyt wiele tu nieprzewidywalnej zależności od NFZ i generalnie władz. Do tego środowisko medyczne ma swoją niepowtarzalną specyfikę. Opowiadał mi znajomy chirurg, który wspólnie z kilkoma kolegami założył klinikę chirurgii jednego dnia,  że wielu jego kolegów tak się przyzwyczaiło do brania kopert od pacjentów, że ciągle to robią. W swojej własnej, prywatnej klinice!!! Od szpitali jak najdalej – i jako pacjent (oby!) i jako inwestor.

Rano wizyta w FOR. Bardzo fajni, młodzi i mądrzy ludzie. Szkoda, że pomiędzy B. a K. napięcie, kto powinien znaleźć się w podręcznikach... Obaj nowocześni, inteligentni i światowi, ale... Ja cenię ich obu i obu chętnie pomogę.

Komisja Europejska zabiera się za sprawdzanie, czy panika związana ze świńską grypą nie była sterowana przez firmy farmaceutyczne. Ze swoich osobistych doświadczeń mam bardzo ambiwalentne odczucia co do skuteczności funkcjonowania globalnych korporacji. Także tych farmaceutycznych.

Szefem N. jest od lat D. Pamiętam wywiad z nim w Financial Times. Opowiadał wtedy, że gdy był tylko „prostym" lekarzem miał świadomość, że może jednorazowo pomóc tylko jednemu pacjentowi. A on chciał pomagać globalnie. Stąd pomysł na pracę w firmie farmaceutycznej. Ale jakiś znajomy zasugerował mu, aby zanim podejmie ostateczną decyzję sprawdził czy się do tego nadaje. I wtedy zaczął pracować w S., a kiedy S. połączył się z C. - został szefem N. Na zakończenie D. stwierdził: „niektórzy myślą, że zostałem szefem N. tylko dlatego, że wszedłem do rodziny M. Wszyscy, którzy go znali wiedzą, że bardziej zaszkodziło to moim ambicjom, niż im pomogło".

Ja znałem M. i wiem, podobnie jak wszyscy pracownicy N., że  nic bardziej mylnego. D. po ożenku który wprowadził go do rodziny prezesa i poważnego udziałowca S. nie został pracownikiem działu sprzedaży, ale szefem sprzedaży N. w USA, największym rynku farmaceutycznym na świecie. Prosto z ulicy, o przepraszam! prosto z sypialni.  

Na jakimś zjeździe kierownictwa N. jechałem autobusem na kolację obok D. Dla zabicia czasu spytałem go, na czym polega różnica w kierowaniu korporacją a pracą chirurga. D. wyjaśnił to następująco: „w zasadzie nie ma różnicy, tam chodzi o zdrowie pacjenta, a w board room chodzi o kondycję firmy. Ale jest jedna różnica - w sali operacyjnej kiedy lekarz się pomyli, instrumentariuszka nie krzyczy na całą salę: błąd!" „To co w takim razie robi? - spytałem domyślając się już dalszego ciągu. „Dyskretnie podchodzi do lekarza i podaje mu właściwy skalpel. Autorytet lekarza na sali operacyjnej nie może być zakwestionowany".

Ta krótka wymiana zdań świetnie tłumaczyła sposób prowadzenia posiedzeń zarządu firmy, kiedy NIKT nie miał odwagi mieć innego zdania niż Pan Prezes.

Już po odejściu z N. siedziałem kiedyś w Hiltonie Short Hills w New Jersey, gdzie w okolicy znajdują się centrale wszystkich globalnych korporacji farmaceutycznych. W pewnym momencie do stolika przysiadł się M., szef Human Resource N. Były szef, zaraz zastrzegł gratulując mi odwagi w odejściu z N. na własną rękę. Zainteresowałem się, dlaczego odszedł. M. wyjaśnił mi filozofię kierowania N. przez D. „To proste. Szefem żywności specjalistycznej, gdzie wymagane są zdolności marketingowe został człowiek z doświadczeniem w księgowości. Szefem farmacji, gdzie potrzeba znajomości skutków terapeutycznych - został człowiek z doświadczeniem sprzedażowym w Pepsi Coli. Szefem działu kadr został kierownik laboratorium". „Na Boga, ale dlaczego???" - nie rozumiałem (głupi!) logiki takich decyzji. „Aby każdy czuł się nie na swoim miejscu i aby każdy miał poczucie niepewności w ewentualnej konfrontacji z prezesem. Dodatkowo" - wyjaśnił M. - „prezes oczekuje że corocznie wymianie ulegnie jedna trzecia kadry kierowniczej".

Myślałem kiedyś, że największym zarzutem jaki można postawić globalnej firmie farmaceutycznej jest to, że kieruje się przede wszystkim żądzą zysku. Ale może być gorzej. Kiedy żądza zysku jest na drugim miejscu, a na pierwszym miejscu jest ego i poczucie komfortu prezesa.