Dziennik Pieniacza

Na kolacji w Nowym Jorku dłuższa dyskusja na temat zapowiedzianych przez Obamę uregulowań dotyczących finansów. Mimo, że jestem liberałem , w tym przypadku się z nim zgadzam. Wielkie instytucje finansowe (ale dotyczy to także korporacji) pozbawione są w praktyce skutecznej kontroli właścicielskiej.  Oddane zostały praktycznie swoim zarządom we władanie, a rozproszony akcjonariat nie spełnia roli właściciela.

Jedyny mój problem tkwi w tym, że państwo tego właściciela nie zastąpi. A niektóre regulacje wręcz go usuwają w cień. To świetnie widać na przykładzie Polski. Wiele jest spółek publicznych z dominującym właścicielem. Zgodnie z prawem, jeśli mamy 60% spółki albo 1% w zasadzie mamy te same prawa. To nie jest normalne.

Co to za gospodarka prywatna, kiedy największymi pieniędzmi obracają fundusze emerytalne (największe w Stanach mają po kilkaset miliardów do wydania) i fundusze rządowe: państw z Zatoki, ale także np. Rosji, Angoli, Libii itp. O alokacji tych środków decydują politycznie nominowani, źle opłacani, zupełnie nie przygotowani do tej roli analitycy.

Olbrzymia ilość środków do alokowania wymusza na świecie finansów dwie konsekwencje. Po pierwsze, trzeba sięgać po coraz bardziej wyrafinowane (czytaj: sztuczne, naciągane) instrumenty. A po drugie, trzeba ciągle palić w tym piecu tzn. trzeba zapewnić sobie dopływ nowych środków. Decydentów funduszy kusi się więc na wiele sposobów, w tym udzielając im tzw. finders’ fee. 2% od miliarda ulokowanego w instrument – kto na dłuższą metę się temu oprze?

W polskich warunkach irytuje, że właśnie w tym momencie zezwala się na krótka sprzedaż. Co w tym złego – pyta mnie menedżer z hedge fund. Oni oczywiście z tego żyją, ale nawet ten menedżer rozumie, że na tak małej giełdzie jak warszawska i przy takich standardach, jakie u nas obowiązują – bardzo łatwo jest przeciekiem, fałszywką zmanipulować kursem. Dlaczego cały świat to ogranicza, a u nas akurat teraz się to wprowadza??

I dlaczego – będę powtarzał jak „Kartaginę trzeba zburzyć” – KNF nie zainteresuje się funduszami private equity, które w oczywisty sposób prowadzą działalność w Polsce, korzystają z  polskiej giełdy i buszują w polskiej gospodarce – udając obce podmioty, nie podlegające naszej regulacji i naszym podatkom?

Tu na szczęście potrzebna jest regulacja unijna, a nie krajowa. To dobrze. Bo po pierwsze tego rynku w Polsce prawie nikt nie rozumie, działają potężne lobby, a na dodatek – można przenosić się z kraju do kraju w ramach Unii.

Stałem wczoraj w długiej, upokarzającej kolejce na granicy amerykańskiej. I po raz kolejny refleksja – jak my tu przyjeżdżamy, traktują nas jak przestępców. Jak chcemy inwestować – musimy przejść długą procedurę dopuszczeń. A w Polsce? Wystarczy dumnie powiedzieć: „jesteśmy amerykańskim funduszem inwestycyjnym” a pies z kulawą nogą nie sprawdzi, na czym polega ta amerykańskość, poza nazwą? A na granicy wpuszczą posiadacza amerykańskiego paszportu w kolejce unijnej, oczywiście bez wizy, bez odcisków palców, bez pytań np. a udział w zbrodniach wojennych lub narkotyki.

Nie wiem, co bardziej mnie denerwuje? Nasza jednostronna uprzejmość wobec obywateli USA, czy hucpa kolegów z E. którzy w biały dzień kpią sobie z branży i z państwa.

W samolocie do Nowego Jorku, dużo czasu na czytanie gazet. Ziemkiewicz którego lubię wpisuje się w tę nieznośną poetykę. Według niego polityka to wybór kto jest lepszym patriotą. Co za absurd!

Według takiego sposobu myślenia nie był dobrym Polakiem Kopernik. Bo pisał po łacinie i mówił po niemiecku. Chopin zamiast ginąć na barykadach powstańczych, sypiał z laskami w Paryżu. Piłsudzki zamiast domagać się werbalnie wolności, kooperował z okupantami. A kiedy niepodległość już wywalczył, to nie zginał pięknie walcząc z bolszewikami, tylko najpierw ich pobił a potem, o zgrozo!, podpisał z nimi traktat pokojowy.

Kaczyński jest lepszym patriotą niż papież (nie wyjechał z Polski), niż Skubiszewski (na nim cieniem kładzie się fakt, że mówił kilkoma językami – prawdziwy patriota mówi tylko po polsku!).

Jak mierzyć patriotyzm? Tylko jednym – dobry patriota to ten, co mówi o patriotyzmie. Polityk mówi: :”kocham Polskę!”. A może jednak jakiś konkret, na przykład stosunek do reprywatyzacji? To hańba mówić o rzeczach przyziemnych, kiedy Polska, Polskość, Polacy… Jakie ustawy będzie Pan wetował? Wszystkie, które są niezgodne  z interesem Polski! A jaki jest interes Polski? Aby była Polską.

Można sobie pogadać.

Aha, zapomniałbym. Dobrym patriotą jest także ten, kto odmawia patriotyzmu innym. Tusk? Czy Kaszub może być dobrym Polakiem? Mazowiecki? Jego polskość jest udokumentowana jedynie od 15 wieku. A co przedtem? Komorowski? Hrabia, a więc  oderwany do Narodu. Olechowski? Pracował  dla obcych korporacji. Nikt nie jest wystarczająco dobrym Polakiem.

Każdy, kto chce zdobyć mój głos w wyborach odwołując się do swojego patriotyzmu ( a nie poglądów i dokonań) jest dla mnie hipokrytą.

I generalnie – czy można być dobrym patriota jeśli się nic dla tego kraju nie zrobiło? Bo czy jest zrobieniem czegoś życie na koszt podatnika? Czy lepszym patriota jest polityk czy przedsiębiorca tworzący na własne ryzyko miejsca pracy? Urzędnik państwowy hamujący naszą inicjatywę czy naukowiec, który decyduje się prowadzić swoje badania na zachodnim uniwersytecie? Osoba tak wątpliwa moralnie, jak Polański czy aktor grający Piłsudzkiego? Nota bene przez swoją śmierć aktor ten zasłużył na krzyż komandorski orderu odrodzenia Polski. Ciekawe, na jaki order zasłuży odtwórca roli papieża? Trudno o lepszą ilustrację iluzji całego tego światka!

Czytam na ulotce Dominium Pizza że to polska firma, wyłącznie z polskim kapitałem. Nie można pisać, że produkt nie ma konserwantów, ale można napisać, że nie ma nie-polskiego kapitału.  Ciekawe, który bank udzielił im kredytu obrotowego? Chyba SKOKI…

Jak rozumiem, receptura na pizze też jest polska. I jakość obsługi też. Z. prosi, abym zamówił i sam odebrał pizzę z restauracji Dominium w Grodzisku Mazowieckim. Nie można się tam dodzwonić, więc jadę. Pani odbierająca zamówienie oburzona, że skarżę się na brak możliwości dodzwonienia się. Sama odbieram zamówienia! – to ma być wyjaśnienie. Spędzam tam 40 minut i w tym czasie musi przyjąć zamówienie od dwóch osób – obydwie wysłane przez żony, bo nie dało się dodzwonić. No, ale polski kapitał!

Nazwa zerżnięta ze światowego giganta Dominos Pizza, receptura włoska, pieniądze z włoskiego, irlandzkiego lub niemieckiego banku – ale firma jest POLSKA.  Ciekawe, czy kiedyś zaczną sprawdzać polskość swoich klientów?

Na wszelki wypadek dzwonię do Tele Pizzy (tam jakoś odbierają telefony).

Kto zawłaszczy dla siebie narodową Tragedię? Festiwal już się zaczął. Już nie będę pisał o Prezydencie który przywrócił nam Niepodległość (to o Lechu Kaczyńskim słowa Prymasa), ani o posypywaniu głowy popiołem przez krytyków „ Prezydentury Tysiąclecia”. Mój znajomy, skądinąd bardzo rozsądny człowiek, już domaga się wyprowadzenia z Wawelu grobu Korybuta Wiśniowieckiego, bo niegodzien leżeć razem z Lechem Kaczyńskim.  

Teraz czas na poważniejszą debatę. Czytam Ryszarda Bugaja o tym, że Jarosław Kaczyński nie jest tą właściwą osobą, która powinna realizować program swojego brata. Bo za mało w nim empatii dla środowisk plebejskich. Bo solidaryzował się z nimi tylko w warstwie retorycznej, a praktyka była zupełnie inna. Bo Marcinkiewicz, bo Gilowska…

To oczywiście ciekawa teza, że bracia mieli inny plan polityczny. Bugaj ma interes, aby tak to przedstawiać, bo chce szukać usprawiedliwienia dla swojej przy Lechu obecności. Ale jako osoba ze środka jest ciekawym świadkiem kolejnego dowodu politycznej hipokryzji.

PIS szedł (i idzie) do władzy z hasłem walki z układami, odebraniem  „dla Polski” gospodarki. Zdobywa tę władzę i co robi? Najpierw obsadza swoimi ludźmi wszystko to, co jest do obsadzenia. Zero skrupułów przy obsadzaniu stanowiska szefa NBP (oczywiście po swojej śmierci w wypadku to najlepszy możliwy kandydat), szefa PZU (jakiś groteskowy adwokat z Sopotu, równie groteskowo wyglądający jak i groteskowo odchodzący ze swojej funkcji). Swoi obejmują wszystko, co można. I nie jest żadnym usprawiedliwieniem, że poprzednie partie robiły to samo z synekurami w PKN Orlen, PKO SA, PGNiG, KGHM, Polkomtelu itp. Itd. Odzyskiwanie dla Polski oznacza odzyskiwanie dla swoich kolegów.

Pamiętam swoją rozmowę z zaprzyjaźnionym posłem PIS na temat holdingu farmaceutycznego. P. jest zdania, że obecność tego holdingu jest niezbędna dla… jak oni lubią takie słowa! – bezpieczeństwa farmaceutycznego kraju. Wyprowadzam go z błędu wskazując na marginalną wielkość udziałów rynkowych oraz inne mechanizmy zabezpieczenia tego rynku. P. rozumie moja argumentację i na koniec pyta: „to po czerwony tak walczy o ten holding?”. Jak to po co? Bo trochę miejsc w zarządach i radach nadzorczych, w tym na miejscu, w Warszawie. I trochę powierzchni do sprzedania. Widząc zrozumienie w jego oczach już myślę, że skonwertowałem go na zwolennika prywatyzacji. Nic bardziej mylnego. Znowu błysk zrozumienia: „Tak, po to? To dobry pomysł, nam też się to przyda”…

I ludzie (mam tylko nadzieję, że do czasu) dają się na to nabrać. Bugaj krytykuje to z pozycji lewackich, dalece mi obcych, ale w swojej obserwacji ma rację. To tylko lukier werbalnych deklaracji.

Czy zastanawialiście się kiedyś, dlaczego społeczeństwo świata nie jest w stanie przyjąć tezy, że Stalin był takim samym zbrodniarzem jak Hitler? To proste. Hitler pisał o tym co robi i nie ukrywał swoich intencji. Stalin pisał piękne slogany o sprawiedliwości społecznej, nęcił ideą powszechnej sprawiedliwości i równości, a zabijał bez wyroku (trudno znaleźć papier) i z dala od ludzkich oczu. Ten pierwszy to zbrodniarz, a ten drugi to marzyciel który popełnił błędy realizując swój program dla dobra  ludzkości.

Rozmawiam z innym P., który kiedyś został zatrudniony do pomocy w restrukturyzacji dużej spółki giełdowej. Pracował tam przez kilka lat, w pewnym momencie spółka przeszła w ręce innego dominującego podmiotu, który – dla zasady – zaczął się procesować z wszystkimi reprezentantami „starego”: zarządem, radą nadzorczą, konsultantami.

W przypadku P. odbyły się dwie rozprawy – przed sądem rejonowym i apelacyjnym. W obu instancjach nowy właściciel starał się zakwestionować zasadność powołania konsultanta, jego wartość, efekt jego pracy itp. Bez rezultatu.

Z rozpędu wszystkie prawomocnie przegrane procesy spółka skierowała do kasacji. I tu niespodzianka – Sąd Najwyższy przyznał im rację! Czy dlatego, że uznano jakieś wady merytoryczne tego kontraktu? Skądże, Sąd Najwyższy jest na tyle mądry, że wie iż jest za głupi aby to ocenić. Znalazł się powód formalny – notariusz zapisujący uchwałę Walnego Zgromadzenia napisał, że Walne przyjęło uchwałę o treści jak w załączniku numer jakiś tam. Według Sądu to błąd. Należało w protokole zapisać cały tekst uchwały, a nie podpisywać się pod załącznikiem.

P. nie tylko stracił odszkodowanie za zerwanie kontraktu, ale także otwiera to Spółce drogę do skutecznego roszczenia o zwrot kilkuletniego wynagrodzenia, odsetek ustawowych, kosztów sądowych wszystkich instancji.

Salomonowe wyroki polskich sądów! Jeśli jestem na tyle głupi (pisałem już kiedyś, jak się zostaje sędzią) że nie rozumiem procesów gospodarczych – to zamiast badać meritum, sprawdźmy czy wszystkie przecinki są na miejscu.

Swoja drogą po jaką cholerę nam sądy? Wystarczy trochę rozszerzony Sperling check program komputerowy…

Mój stosunek do PIS jest krytyczny, ale jest jeden obszar gdzie przynajmniej się starali. Ziobro i Gosiewski starali się przełamać skostniałe sądownictwo. Nie wyszło im tylko dlatego, że nie mieli wsparcia innych ugrupowań.

Mój dziadek był Niemcem. Pracował w czasie wojny na kolei i nie miał po wojnie sobie nic do zarzucenia. Przyszedł front i pojawili się żołnierze radzieccy. Odnalazł się żołnierz, który był jeńcem pracującym u Dziadka. Zjawił się w domu z butelką wódki i konserwą. Do dziś w mojej niemieckiej rodzinie Rosjanie są generalnie OK. Potem pojawili się Polacy. Ze wsi dziadka uciekli wszyscy ci, którzy mieli coś na sumieniu. Dziadek został z rodziną. Ale zaraz po pojawieniu się polskiej administracji, wszyscy mężczyźni na tyle głupi, że zostali – uwięzieni zostali w obozie w Świętochłowicach. Mój dziadek był Niemcem, ale znalazło się tam także mnóstwo Ślązaków. Wtedy nie bawiono się w niuanse. W kilka miesięcy zabito wszystkich. Podobno epidemia tyfusu, ale świadkowie z obsługi obozu opowiadali, że komendant obozu pułkownik Morel lubił zabijać sobie od czasu do czasu Niemca szpadlem.

Wszyscy o tym wiedzą, a od 1989 roku nawet można było o tym mówić. Pułkownik Morel żył sobie, pobierał wysoką emeryturę (zabić kilka tysięcy Ślązaków szpadlem to naprawdę ciężka praca) i opalał się pod słońcem Izraela. Kolejne ekipy „nie mogły nic zrobić”. Dla polskiego wymiaru sprawiedliwości „coś zrobić” to poczekać, Az delikwent zapuka do drzwi aresztu i poprosi o zatrzymanie. Aż Ziobro wpadł na pomysł, jak przynajmniej zatrzymać mu emeryturę. Po tej też nie można mu było odebrac bez wyroku sądowego. A ponieważ jak mu ją przyznano, to nie przybili pieczątki do góry nogami – więc nie można i koniec.

Ziobro wystąpił do pana Morela z prośbą o wyjaśnienie wątpliwości w dokumentacji. Wystarczy przyjechać z zaświadczeniem do urzędu. Do tego czasu emerytura zaczeka na zastrzeżonym koncie.

Ziobro był jedynym urzędnikiem tego państwa, który na poważnie potraktował przypadek zabójstwa mojego dziadka. Piszę o tym dlatego, żeby nie było że jestem jednostronny. No, może trochę jestem J

Mam w czwartek lot do Stanów i zastanawiam się, czy polecę. Przygotowanie do tej podróży pokazuje, jak bardzo w rozsypce są przewoźnicy. Zaczynam od ogólnie dostępnych informacji. Chmura maleje, chmura gęstnieje… Samoloty polecą, samoloty nie polecą. W końcu jakiś konkret – Unia podzieli obszar powietrzny na trzy części. Brawo! Gdzie teraz są te części? A, o to już nikt się nie zapytał… ja rozumiem, dzisiaj ważniejszy jest inny samolot…

Może dowiem się czegoś z telefonu? Nie ma szans, wszystkie zajęte.

Ale przecież żyjemy w dobie Internetu! Wszystko na pewno jest w sieci. Zaczynam od Lufthansy. Informacja, że wszystkie loty dalekiego zasięgu są przywrócone. I rano długa lista lotów, które się na pewno odbędą. Mój już od dzisiaj lata. Ale do Monachium muszę dolecieć LOT-em. Sprawdziłem wczoraj, dzisiaj o 10:00 miał być komunikat. O 12 tej ciągle informacja z poprzedniego dnia. Zakończona informacją, że dzisiaj o 10:00…. Trudno o bardziej denerwującą informację… Jestem na mieście, wracam – komunikat pojawił się o 12:00. Z komunikatu nie wynika nic ponad to, że nie potrafią się dogadać dwie agencje rządowe kierujące polskim niebem. Po cholera jest ich aż dwie? AA, przepraszam… dwa zarządy, dwie rady nadzorcze, dwa budżety. Nawet nie dwa, tylko trzy… są jeszcze specjaliści wojskowi od tego nieba.  

To może porty lotnicze? Moja ulubiona instytucja w Polsce. Nie zawiedli mnie! Na samym środku strony duży odnośnik o utrudnieniach w ruchu. Klikam, wchodzę… i okazuje się, że chodzi o utrudnienia planowane na wrzesień 2010. To może informacja pojawi się na wirtualnej tablicy odlotów i przylotów? Jest taka tablica, można na nią wejść i… wszystkie samoloty z wszystkimi numerami (ponieważ są w aliansach lotniczych, to każdy lot pojawia się kilka razy, czasem przedzielony innym – bardzo to czytelne). Przy niektórych – odwołane. Przy niektórych – nic. To znaczy że coś lata? Nie. To znaczy, że panie i panowie w portach lotniczych mają ważniejsze rzeczy na głowie, niż podanie aktualnej informacji.

Ja mogę zamiast LOT-em lecieć Lufthansą, ale nie mogę (na razie) zrezygnować z Okęcia. Czy kiedyś doczekam się rządu, który już jak odpłacze swoje, pogrzebie wszystkich, odbębni wszystkie msze, żałoby i rocznice – to może łaskawie zatrudni fachowca od zarządzania portem, a nie zasłużonego towarzysza ze służb?  

Przepraszam, tak mi się głupio marzy… mamy przecież dług wdzięczności wobec zmarłych i nie możemy nagle unowocześniać państwa, bo będzie to gwałt na ich widzeniu świata. Bo nagle okazało się, że Narodowym Bankiem Polskim kierował najlepszy z możliwych Prezesów. Każdy, kto coś złego powiedział o prezesie Kurtyce czy Kochanowskim to gnój i zaprzaniec. Min. Szczygło był wzorem żołnierskiej odwagi, mistrzem strategii i wielkim patriotą.

Tak samo jak min. Waszczykowski. Od niego dowiedziałem się dzisiaj, że jesteśmy w NATO członkami drugiej kategorii i że nie obowiązują nas gwarancje bezpieczeństwa. Za taką uwagę facet powinien już być na emeryturze, bez dostępu do informacji i do dziennikarzy. Ale w swoim wywiadzie dziennikarze przyjęli to z pokorą – mówi to przecież jeden z nielicznych ocalałych. Jakżeby mu powiedzieć, że pieprzy głupoty?

A więc ja mówię panu ministrowi Waszczykowskiemu. Dzisiejszy wywiad przekonuje mnie, że jest Pan – przy całym szacunku – głupcem, który igra polską racją stanu. I mam szczerą, taką ludzką nadzieję że za tą wypowiedź ktoś się Szanownemu Panu Ministrowi dobierze do szanownej, ministerialnej dupy. Ponieważ w kraju zabraknie odważnych, to jeszcze zostało NATO.

Byłem ciekawy okładek dzisiejszych wydań tygodników. Znowu na czarno. Od tygodnia w telewizji nie ma normalnych programów, całe gazety poświęcone są wyłącznie Tragedii.

Pamiętam śmierć Ojca. Pamiętam śmierć polskiego Papieża. Obydwa te wydarzenia były dla mnie o wiele większym smutkiem, niż wypadek samolotu. Co jest w nas, że jak zawali się dach nad hodowcami gołębi w Katowicach albo ktoś po pijanemu zaprószy ogień w domu komunalnym na Wybrzeżu, albo spadnie samolot ze śpieszącymi  się politykami – to musimy publicznie okazywać ból i żal. Ja przynajmniej widzę w tym coś fałszywego. Ja nie oczekuję od wybranych przeze mnie polityków aby przez tydzień tylko płakali i wyrażali swój żal, że zdarzyło im się kiedyś skrytykować zmarłego.

Łaska pańska na pstrym koniu jeździ… zazwyczaj działa to w drugą stronę. Teraz polityk nielubiany przez swoją przypadkową w gruncie rzeczy śmierć stał się ulubieńcem tłumów. Ludzie płaczą po nim bardziej, niż po papieżu. Niż po swoich bliskich… Czy to może być szczere? Czy to może być prawdziwe?

Głupieją nie tylko politycy, ale także dziennikarze. Przez całą dobę na okrągło o tej tragedii. I sprawdzony z olimpiady model – rozmowy z pasażerami pociągów do Krakowa czy piechurami na miejscu. „Musiałam tu być” – mówi jakaś kobieta. „Moje sumienie kazało mi oddać cześć i dlatego przyjechałam do Warszawy z Lipnicy Górnej (nie mylić przypadkiem ze Średnią)”.

Stare wywiady z ofiarami. Bez jednej zmarszczki na twarzy red. Pieńkowska pyta: „co Pani jada na śniadanie?” „Normalnie, twarożek. Czasem wędlina, ale my z mężem nie przepadamy za wędlinką na śniadanie. Oczywiście jajko na miękko, jajeczni czka”. „I Pani to robi, nie podają z kuchni?”.”Musimy się ruszać, nie można polegać wyłącznie na innych”. „A widuje Pani czasem swoich byłych sąsiadów?” „Widuję”. „A gdzie Pani ich widuje?”. „:Na ulicy głównie.” „Na jakiej ulicy?” „Na Dobrej, na Tamce”. „A ochrona pozwala?” „Pozwala, to bardzo dyskretni ludzie”. „A na co konkretnie pozwala?””No, witamy się. Pytają mnie jak mi się żyję i ja im odpowiadam”… Red. Pieńkowska poprawia mini-spódniczkę i z uśmiechem nastolatki (świetnie wykonany ten uśmiech, gratulacje) pyta dalej… to co ma robić biedna Kaczyńska, odpowiada na kolejne pytanie.

Dlaczego poczucie jedności narodowej mamy przy okazji pogrzebów? Tylko wtedy?

I co będzie dalej? Nie chcę być złym prorokiem, ale za chwilę rzucimy się sobie do gardła. Nikt nie będzie godny, aby zastąpić Pana Prezydenta. Na szczęście jest jeszcze Brat Bliźniak. On jeden ma ten sam dar co świętej pamięci zmarły. I on może też jada na śniadanie twarożek z jajkiem na miękko, ale bez wędlinki…