Dziennik Pieniacza

Rano w hotelu do  śniadania tylko Rzepa, a w niej ciekawy wywiad Mazurka. Trochę odpłynął ostatnio, ale trzeba przyznać że zawsze ciekawie się go czyta. Tym razem rozmawia z posłanką PO o nazwisku Zaremba, jak sama mówi – z 14 rzędu w Sejmie.

Rozmowa jest przerażająca. Wybieramy do Sejmu idiotów, a jednocześnie przekonanych o swojej wyjątkowości – ta jest przekonana nie tylko do tego że jest mądra i skuteczna, ale także że jest piękna.  

Przy okazji okazuje się, że weszła do Sejmu omijając prawo o finansowaniu kampanii – i denerwuje się, kiedy o to jest pytana.

Pamiętam, jak pomagałem MK tworzyć w Polsce pierwszą agencje PA (public affairs – dzisiaj na to by się raczej mówiło lobbing) o nazwie Burson Marsteller (już ich nie ma w Polsce). Dość szybko okazało się, że stosowane na świecie metody w Polsce nie działają, bo natrafili na nie spotykaną wcześniej przeszkodę – blisko połowa posłów nie miała umiejętności czytania ze zrozumieniem! Myślałem, że to była przypadłość pierwszych wyborów w wolnej Polsce – ale Pani Poseł Zaremba wyprowadziła mnie z błędu.

Swoją drogą panie posłanki Zaremba, Rokita, Kempa – są świetną reklamą dla konieczności parytetów w polityce!

A wywiad polecam do przeczytania. Bo jeśli zacznę go opisywać, to przy moim temperamencie pieniacza zacznę formułować sądy, które mnie doprowadzą przed sąd... a jak wiadomo polskie sądy przy stwierdzeniu że ktoś jest idiotą – nie badają, czy ten ktoś jest głupi, ale czy się leczy psychiatrycznie na idiotyzm (zgodnie z literalnym znaczeniem tego słowa).

Pięknie kończę tydzień – zacząłem od idiotów w prokuraturze, potem w parlamencie, a kończę na niezawisłych sądach... trzeba zmienić szybko temat!

AZ zachęcił mnie do kupienia książki napisanej przez Zacharskiego. Szczerze mówiąc ciekawy byłem, czy coś o mnie napisał. Nie napisał, bo pisał tylko rzeczy o sobie pochlebne.

Dwie rzeczy rzuciły mi się w oczy – zupełne niezrozumienie swojej roli w Pewexie oraz sposób próby zwerbowania Ałganowa. W Pewexie nie zauważył, że skończył się monopol państwa i że taka firma nie ma racji bytu. A próba werbunku – po prostu żałosna. Zaczynając od techniki (idzie zagrać na Majorce w tenisa z czarną, plastykową aktówką z pół milionem dolarów i urządzeniem nagrywającym!); a na psychologicznym rozegraniu tego kończąc. Jeśli wierzyć Zacharskiemu (bo oczywista jest tutaj jego konfabulacja) – to próbuje werbować rosyjskiego agenta ostro krytykując jego wcześniejszą rolę w Polsce.

Wielki specjalista od wywiadu, którego tytułem do chwały jest to, że dał się złapać Amerykanom jak kupował dla Rosjan jakieś części do rakiet – i w związku z tym wszyscy o nim usłyszeli. Po takiej wpadce ludzie zmieniają zawody, ale przecież nasz as niczego innego nie umiał. Więc został w służbach, a umożliwił mu to kolejny wybitny mąż stanu – min. Milczanowski.

Nie będę powtarzał swoich doświadczeń z tym asem, odsyłam do wcześniejszych notek (pisałem o nim 4 marca).

Tak go krytykuję, że książka jest miałka – ale sam dobrze wiem, jak trudno jest ciekawie napisać o swoim życiu. Po lekturze współczesnych pamiętników utwierdzam się w przekonaniu, że autorzy mają do wyboru dwa scenariusze: „Jak rozpętałem drugą wojnę światową” – tzn. jak wiele ode mnie zależało; po wersję: „Kapciowy jaśnie Pana” – kiedy minimalizujemy swoją rolę. Trzeba takiej głowy, jak wuja Z., Zygmunta Mycielskiego, aby napisać coś, co się nie mieści w żadnej z tych pułapek i jest do tego fascynującą lekturą. Ale takie pamiętniki można wydać dopiero po śmierci...

Rozważając jedną z inwestycji spotykam byłego właściciela „Sukcesu”. Przypominamy sobie, jak kiedyś nieopatrznie dałem się namówić na cykl – chyba 6 tekstów wspomnieniowych. Pamiętam, jak w jednym z tych tekstów obsmarowałem strasznie Jerzego Urbana. Traf chciał, że spotykam go niedługo potem na jakimś przyjęciu. Szykuję się na atak gniewu, ale on bierze mnie pod rękę i ... gratuluje ciętego języka!  Jakbym go potem ciut polubił :)

Inna z „bohaterek” moich wspomnień - Elżbieta Jaworowicz - wykazała albo mniej klasy, albo większą szczerość. Na dorocznym balu „Sukcesu” jak zobaczyła mnie wchodzącego do sali, ryknęła do mnie przez całą jej długość (i w obecności jakiejś setki oficjeli): „Napisałeś o mnie, że jestem idiotką!”. Jedyne, na co się mogłem zdobyć – to sprostować: „Uroczą idiotką, uroczą – Eluniu!”. Trochę ją to udobruchało. Ale znajomość się skończyła...

A więc po śmierci... ale, ale. Mycielski nie miał dzieci, więc mógł szczerze pisać o swoich podbojach homo-erotycznych i innych intymnych myślach. Czy ja chciałbym, aby po mojej śmierci moje dzieci czytały te wszystkie straszne rzeczy, które ja robiłem??? Może będą już wtedy dorosłe....

Mała prasówka po przyjeździe do pracy, bo za chwilę ruszam w drogę do Rzeszowa… tam będzie dzisiaj najgoręcej. Czego się nie robi, aby zarobić na miseczkę ryżu…

Siedlecka w „Wybiórczej” pisze o wypowiedzi prokuratora wojskowego Rzepki. Facet wypowiada się na temat Smoleńska i „obiektywnie” stwierdza, że na dzień dzisiejszy równie uprawnione jest zakładanie zamachu, jak i błędu pilotów. Kiedy będzie wiadomo więcej? Za kilka miesięcy, jeśli nie lat. Macierewicz na tej podstawie będzie więc mógł przez miesiące, albo i lata twierdzić, że może jednak był zamach… Skąd się bierze tak głupia wypowiedź? – pyta Siedlecka. To proste, pani redaktor, bo facet jest głupi. A jaki ma być w prokuraturze? Jakby był zdolny, to byłby radcą prawnym lub notariuszem. Jak byłby mądry, to by nie awansował – bo nie przedarł by się przez sita odsiewającego każdego z więcej niż jedną szara komórką. I uczciwie trzeba powiedzieć, to drugie jest chyba ważniejsze niż to pierwsze. Bo mogą być ludzie, którym zależy na prawdzie i na zrobieniu czegoś konkretnego, których może pociągać prokuratura. Ale tacy ludzie nie mają tam szans.

Mam stosunkowe słabe osobiste doświadczenia z prokuraturą. Raz złożono na mnie doniesienie o popełnieniu przestępstwa – chodziło o podpis pod protokołem posiedzenia rady nadzorczej jednej z naszych spółek. Młody prokurator już po dwóch-trzech godzinach zrozumiał mniej więcej o co chodzi, ale był zrozpaczony – musiałby podjąć decyzję, czego w swoim dobrze pojętym interesie bardzo chciał uniknąć. Dlatego skupił się na tym, co było bezpieczne – tak długo obracał papier, aż znalazł formalny powód aby sprawę odrzucić. Jak dobrze pamiętam, podpis na zgłoszeniu był niewyraźny, albo coś podobnego.

Kiedyś napadnięto na mój dom i obudziłem się o drugiej nad ranem z facetem w kominiarce nachylającym się nad moim nocnym stolikiem. Poderwałem się i rzuciłem na gościa. Sytuacja była dość komiczna, bo spałem nago. Napastnik bardziej się chyba przestraszył mojej nagości niż rzeczywistego zagrożenia, bo zwiał. Przedtem jednak zdążył wynieść z parteru różne rzeczy na kilkaset tysięcy. Prokuratura już po dwóch tygodniach umorzyła śledztwo, po wyczerpaniu wszystkich możliwych kroków. Wnerwiło mnie to mocno, bo po pierwsze nie wyeliminowano moich znaków papilarnych - co oznacza, że w przyszłości w podobnych sytuacjach moje ślady byłyby traktowane jako ślady podejrzanego do porównania. Nie mówiąc już o tym, że w tym przypadku nikt tych śladów nie porównywał. Ale ważniejsze było uzasadnienie, że trudno mówić o napadzie, skoro napastnicy (było ich dwóch) weszło do domu przez nieopatrznie zostawione przeze mnie uchylone okno na pierwszej kondygnacji.  Faceci sforsowali ogrodzenie, podeszli pod dom, postawili drabinę, wypchali okno i weszli do środka w kominiarkach – ale według prokuratury było do tego zmotywowani faktem, że okno było uchylone. Jak rozumiem, zgodnie z myśleniem prokuratora faceci chcieli się zaopiekować porzuconym mieniem. No, bo skoro okno było uchylone…

W Rzepie znowu jakiś idiotyczny rysunek Krauzego. Odczuwam jakąś patologiczną przyjemność w wyczekiwaniu, co głupiego i zupełnie bez dowcipu tym razem namaluje. I duży tekst o pracownikach kancelarii prezydenta szukających pracy. Byłem kilka razy w takiej sytuacji (kiedy zmieniał mi się premier) i dlatego patrzę na to bez emocji, ze śladami sympatii. Bo to w końcu dla nich zwykła, ludzka tragedia. Ale jak czytam, że Waszczykowski chce zakończyć urlop bezpłatny i wrócić do Ministerstwa Spraw Zagranicznych, to mi się scyzoryk otwiera. Jeśli ktoś nie pamięta, facet był w zespole negocjującym sprawę tarczy rakietowej z USA. W trakcie trwania negocjacji zaczął wypowiadać się publicznie, jakie jest stanowisko negocjacyjne polskiej strony i krytykował polski rząd za chęć wynegocjowania dodatkowych przywilejów! Rzeczywiście, genialny dyplomata i lojalny urzędnik państwowy! Żeby była jasność – nie powiedział tego składając dymisję, tylko oczekując że dalej będzie dopuszczony do tajemnic i wypełniać (sic!) wolę tego rządu, który krytykował publicznie! Dopiero jak go wyrzucono, odnalazł się – a jakże – w kancelarii Prezydenta. A teraz chce tam wrócić – bo nagle przypomniał sobie, że nie ma żadnego zawodu który może wykonywać poza administracją państwową. A ponadto w służbie zagranicznej jest tak przyjemnie… 

Swoją drogą, jak trzeba się nie szanować, aby po tym wszystkim zapukać do drzwi MSZ!

I na koniec tekst o książce Zaremby nt. Lecha Kaczyńskiego. Że całkowicie obiektywna – ha! Nie będę się pastwił. Ale rozbawił mnie główny, wytłuszczony w lidzie komentarz – bez tej książki nie będzie można analizować najnowszej historii Polski. Chciałbym dożyć czasów, kiedy analiza najnowszej historii Polski będzie się odbywała bez egzegezy Lecha Kaczyńskiego – a skupi się na Wałęsie, Mazowieckim i Balcerowiczu, Janie Pawle II i Tusku… A Kaczory i Macierewicze pojawią się w zbiorach anegdot politycznych jedynie, bo rzeczywiście na to w pełni zasługują…

Dzisiaj szybki wypad do Ostrołęki. Dobra, szeroka droga aż za Wyszków. Na miejscu świetna stacja benzynowa z super czystymi toaletami i bardzo dobra, z oryginalnym wystrojem restauracja na tej stacji. Potem wizyta w zakładzie, którego właściciel skończył tylko szkołę zawodową. Ma świetną firmę, dobrych ludzi. Doskonale wie, co w biznesie jest najważniejsze. Ciągle się uczy i rozwija.

Naprawdę, trzeba wyjechać z Warszawy aby znowu uwierzyć, że coś pozytywnego jednak się dzieje i że to wszystko co robimy, ma sens. Ważne, aby tym ludziom nie przeszkadzać.

Pamiętam, jak nienawidziłem i jednocześnie bałem się Warszawy. Tempa i chamstwa na ulicach, bezwzględnego wyścigu szczurów. A kiedy sam stanąłem do walki, jak szybko stałem się Warszawiakiem. Człowiekiem, dla którego problemem jest zakup garderoby w centrum handlowym.  Jakby nie było ważniejszych problemów.

W konfrontacji z przedsiębiorcą, który sam zbudował swój biznes – zawsze uczę się pokory. Harvard, praca w zarządach światowych korporacji – a z drugiej strony samouk. Któremu jednak więcej się udało zbudować, i który zrobił to sam. Jak wielu moich kolegów ma tendencje do zapominania o tym. Ot, choćby Jacuś, według własnego przekonania najważniejsza osoba w polskim private equity. Każdy jest durniem, a więc zamiast wspierać przedsiębiorców – należy wykupywać ich biznesy, odsuwać ich od zarządzania i ściągać takich mądrali, jak osoba z moim doświadczeniem  zawodowym (ale już nie życiowym).

Pamiętam, jak przysłuchiwałem się na Harvardzie wykładowi jednego z profesorów. Rozejrzał się po sali i zadał retoryczne pytanie: „wszyscy z obecnych są magistrami, mają MBA?”. Retoryczne, bo aby dostać się na Harvard Business School trzeba to po prostu mieć. „Tak, tak!” padło dumne potwierdzenie. „Aha, a więc wszyscy jesteście nieudacznikami (looserami)”.  Dalej wyjaśnił, że aby osiągnąć naprawdę sukces w życiu, nie można się ciągle uczyć. Trzeba kiedyś, raczej szybciej niż później, zacząć coś robić. Padły nazwiska największych, najbardziej spektakularnych sukcesów – zaczynając od Bila Gatesa, który nie skończył studiów, bo zaczął budować własną firemkę. Microsoft, którego kapitalizacja jest większa od poziomu dochodu narodowego wielu europejskich krajów.

Coś w tym jest, choć zabrzmi to cholernie niepedagogicznie. Dobre wykształcenie potrzebne jest dla personelu, liderzy muszę mieć wizję i charakter. Nauczą się po drodze.

Jest taka dobra anegdota żydowska. Mosze chce się zatrudnić w synagodze w Bielsku Podlaskim jako kantor. Rebe odrzuca jego kandydaturę, bo nie umie pisać ani czytać. Ponieważ Mosze nie ma, poza umiejętnością śpiewu, żadnej innej kwalifikacji – z rozpaczy wsiada na statek i emigruje do Ameryki. Tam zajmuje się handlem ulicznym, potem tworzy sklep, ze sklepu robi się sieć sklepów i wreszcie staje się miliarderem w branży detalicznej. W pewnym momencie finalizuje przejęcie konkurenta za wielką kwotę i ma złożyć podpis na dokumencie. Ku zdziwieniu prawników i bankowców – stawia trzy krzyżyki. „Proszę wybaczyć, sir” – odzywa się główny doradca prawny – „ale zastanawiam się, co mógłby pan osiągnąć, gdyby w swoim czasie nauczył się pan pisać i czytać”. „Nie ma się nad czym zastanawiać” – odpowiada Mosze – „gdybym umiał pisać i czytać, zostałbym kantorem synagogi w Bielsku Podlaskim”.

Ale – dodaję na użytek młodzieży która przypadkiem może tu zajrzeć – nie należy z tych rozważań wyciągać zbyt daleko idących wniosków!

Spotkanie z Todem. Szuka pomysłów na swoją działalność bankiera inwestycyjnego. Nie zna polskiego, więc widzi swoją kompetencję w kontaktach międzynarodowych. Lubię go i chciałbym mu pomóc, ale nie jest to łatwe.

Miałem podobne spotkanie tydzień temu. Zaczęło się od maila, w którym ktoś pisze do mnie po imieniu. Okazuje się, że koleżanka ze studiów. Sprawdzam profil tej osoby – bardzo ładna blondynka, jakieś dwadzieścia lat ode mnie młodsza. Nie ma mowy, żebym z nią studiował (nawet podyplomowo na Harvardzie byłem najmłodszy w grupie). Okazuje się, że studiowała na tej samej uczelni, a moje nazwisko przeczytała na stronie internetowej naszej Alma Mater. Odpisuję grzecznie per „pani” że mi bardzo miło i że życzę sukcesów. Odpisuje natychmiast żebym jej mówił po imieniu i że jak będzie w Warszawie to chce się spotkać... ja mam jednak słaby charakter, więc się zgadzam. Na spotkaniu okazuje się, że dziewczyna po odejściu z pracy z banku w Szwajcarii postanowiła zająć się jednoosobowo doradztwem polskim firmom w poszukiwaniu kapitału. Ma zamiar mieszkać w Szwajcarii, a tu przyjeżdżać od czasu do czasu i sugerować ludziom, co mają robić ze swoimi pieniędzmi.

Tod przynajmniej mieszka w Polsce od 20 lat...

Mam jej do przekazania dwie rady. Pierwsza to taka, że musi się zdecydować czy chce pracować na rynku polskim czy szwajcarskim. Nie można (sam byłem tego przykładem) mieszkać tam, a tutaj działać. Jak jej się podoba nad jeziorem genewskim, to niech szuka dla siebie pomysłu tam. Będzie jej łatwiej i uniknie wielu rozczarowań.

Druga rada to raczej takie nieśmiałe pytanie – w jaki sposób chce ona działać na tym rynku bez osobistych kontaktów i doświadczeń, nie mając żadnej przewagi konkurencyjnej wobec osób które tutaj działały w bankach czy firmach konsultingowych. Czy nie porywa się z motyką na słońce?

Chyba mnie po tym spotkaniu nie lubi. Szkoda, bo ładna dziewczyna... 

Po spotkaniu z Todem coś mnie podkusiło, aby wejść do centrum handlowego. Myślałem, że w wakacje będzie puste. Ale wygląda na to, że ludzie przyjeżdżają do Warszawy na wakacje w centrach handlowych... Chcę sobie kupić jakieś wygodne sztruksy. Mnóstwo sklepów ze spodniami. Pierwsze wrażenie – sprzedają same dżinsy. W różnych kolorach, z róznych materiałów, ale dżinsy. A ja chciałbym cienkie sztruksy. W końcu gdzieś między dżinsami – są! Szukam mojego rozmiaru i rozczarowanie. Rozmiar nie jest podany w calach obwodu i długości, ale oznaczony jest jedną liczbą – tutaj 42. Szukam pomocy, okazuje się że ekspedientka nie wie, co to oznacza. Radzi przymierzyć. Jestem (w tym upale) w garniturze, krawacie, w butach churcha (jakie to cholerstwo jest niewygodne) – nie chcę przymierzać, chcę kupić rozmiar jaki noszę. Idę do innego sklepu. Tam są rozmiary w calach, ale tylko dla kaszalotów – zaczynają się do 36 cali. Trzeci i ostatni sklep. tam też jedna liczba, dla odminy w innym systemie (27) i sprzedawca, który też nie wie jakie to wymiary.

Zrezygnowałem ze sztruksów, może kupię sobie sandały? Lubię te z Ecco. Wybieram model i proszę o rozmiar 43. Pani po chwili wraca i oświadcza: „Nie mamy 43, może pan przymierzy 45?”. Nie proponuje mi innego koloru lub wzoru, tylko dwa numery większe... co jej się wydaje, że mi noga urośnie od patrzenia na nią? Skąd oni biorą tych idiotów do pracy?

Przypomina mi to starą anegdotę. Do egzaminu na Akademii Medycznej przystępuje chłopak i dziewczyna. Pada pytanie: jaki organ ludzki ma największą zdolność do powiększania swojej wielkości. „Penis” powiada dziewczyna. „Źrenica” powiada chłopak. Profesor oświadcza: „Pan zdał, a pani się zdawało”.

Jadę do domu i słucham radia Tok FM, ulubione radio. Jak żadne inne budzi we mnie często złe emocje. Masochistą jestem czy co? Jest przecież jeszcze Radio Classic.

Jak pani profesor opowiada o Afganistanie. Że nie można im narzucać modelu państwowego zaczerpniętego z cywilizacji zachodniej, bo oni tam u siebie żyli w pokoju i nikomu nie wadzili. Że mieli od wieków dobry wzór społeczny, a nawet nie można zarzucać im  presji kobiet, bo to kobiety same z siebie chcą chodzić w burkach. Dla nie wtajemniczonych – burki to te zasłony dla kobiet, gdzie nie ma w ogóle dziury na oczy, tylko gęsta kratka za która nic nie widać.

Dowcip afgański z ostatnich lat. Reporter rozmawia z Pusztunem wędrującym w górach. „Dużo się u was zmieniło”. „A czemu pan tak sądzi?” „Bo jak byłem tu ostatnio, to kobiety zawsze szły kilka kroków za mężczyznami, a teraz widzę że wszędzie puszczacie je przodem. Skąd taka zmiana nastawienia?” „Zmiana? Skąd, proszę pana, po prostu min tu tyle porozkładano że strach iść”.

Afganistan poza krótkim okresem niezależnego emiratu, jako państwo powstał dopiero w XX wieku. Był pierwszym krajem, który uznał Rosję Bolszewicką. Pierwszy król tego kraju stracił posadę i musiał udać się na emigrację do Włoch, bo jego żona przejechała się (bez burki) samochodem w Warszawie z płk. Wieniawą Długoszewskim.

Nie ma ani języka, ani narodu afgańskiego. To zbitka Pusztunów (ale mieszkają oni także w Pakistanie), Hazerów, Tadżyków, Uzbeków... Nigdy nie było tam skutecznej centralnej władzy. Największa gałąź przemysłu – produkcja i eksport opium. Gospodarka kraju oparta jest na przemycie i prymitywnym rolnictwie. To dosłownie średniowiecze, nic więc dziwnego, że Afganistan stał się w pewnym momencie miejscem, gdzie bezpiecznie mieszkali i szkolili się wszyscy terroryści. Stamtąd zorganizowano atak na USA w 2001 roku.

Nie wierzę, że pani profesor była w tym kraju. Tam po prostu nie może pojechać samotna kobieta.

Ale opowiada banialuki o pokoju miłującym, świetnie zorganizowanym społeczeństwie plemiennym – i o tym, że powinniśmy się od nich uczyć tolerancji (sic!!!), otwartości na świat (sic! sic!) i kultury.

Z moich pobytów w tym kraju zapamiętałem  piękną przyrodę, piękny meczet w Mazar-i-Shariff (a więc zbudowany przez Tadżyków, a nie Pusztunów) oraz wspaniałe świątynie buddyjskie w Bamian (niedawno zniszczone przez Talibów, bo przecież na pokój miłującą ludność Afganistanu nie mogą patrzeć oczy Buddy). Nie zapamiętałem natomiast żadnego. Żadnego! Żadnego śladu kultury materialnej stworzonego przez rdzenną ludność tego kraju.

Nie powinniśmy się tam pchać, ale skoro już tam jesteśmy (przypomnę – dlatego że stamtąd wyszedł atak na USA, naszego sojusznika w NATO) – to niech pięknoduchy ze studiów opłacanych przez islamskich sponsorów nie robią nam wody z mózgu.

Swoją drogą, tak narzekamy na polski kościół – są na szczęście miejsca na ziemi, gdzie religia ma większy i zdecydowanie bardziej dramatyczny wpływ na życie ludzi. Jakoś nigdy nie jest to wpływ pozytywny... Niech to wezmą sobie do serca Talibowie znad Wisły... 

Moja sekretarka po raz piąty oblała egzamin na prawo jazdy. Jechała po przepisach (50 km na godzinę), więc instruktor (na dodatek całkiem słusznie) uznał, że nie dostosowała prędkości do warunków jazdy (wszyscy jechali szybciej, ale ona się bała. Bała się instruktora oczywiście).

Czytam, że rozkwitł proceder robienia prawa jazdy w Czechach. Zdaje się tam normalnie, jedyny problem to trzeba mieć zaświadczenie o co najmniej 6 miesięcznym zameldowaniu. Taki dokument następnie można walidować w Polsce.

Jakoś nie słyszałem, aby w Czechach ludzie zabijali się na drogach. Ilość wypadków na 1000 mieszkańców mniejsza niż w Polsce. Zdecydowana mniejsza ilość wypadków śmiertelnych.

W Stanach prawo jazdy jest dokumentem tożsamości. Nie słyszałem, aby ktoś oblał egzamin. Miliony aut, zatłoczone drogi i... zaskakująca niska ilość wypadków.

Jak robiłem prawo jazdy w Szwajcarii, też nikt nie mierzył mi centymetrem ile stoję od krawężnika. Zdałem, mimo że polecenia dostawałem w języku niemieckim – którego nie znam. Niech ktoś spróbuje w Szwajcarii złamać przepisy ruchu drogowego!

A więc jest jakiś problem. Polska jest jedynym znanym mi krajem, gdzie nie można zdać egzaminu normalnie. Jest to kolejny idiotyzm naszego życia społecznego. Egzaminuje się z idiotycznych spraw, a potem drogi są pełne z jednej strony szaleńców, a z drugiej – przerażonych idiotek (rodzaj żeński był użyty jako licencia poetica, przerażoną idiotką może też być samiec oczywiście).

To samo podejście dotyczy innych sfer naszego życia – ilość pozwoleń na rozpoczęcie budowy jest największa w Europie. W efekcie mamy najbardziej rozchwiany ład urbanizacyjny, bez żadnego ładu i składu. Najbardziej restrykcyjne prawo o zamówieniach publicznych. W efekcie rozstrzyga nie cena i jakość, ale poprawność przecinków w ofercie. Można mnożyć przykłady.

Ale sprawa praw jazdy dotyka tak dużo ludzi, jest powodem tak wielu stresów – że ktoś rozsądny mógłby to przeciąć. A co zrobiła nasza władza? Dodała kolejny poziom kontroli – nagrywanie egzaminu, aby mieć pewność że nikt nie został przepuszczony, jeśli zamiast 7 cm było 7.5.

Oczywiście lobby tych tysięcy osób które z tego żyją, zaraz podniosłoby krzyk. Że nie można igrać bezpieczeństwem i życiem ludzkim. W Czechach, w Stanach i w Szwajcarii – życie obywateli mają w pogardzie i pozwalają jeździć tłumokom, którzy w Polsce by nie zdali nawet za 20 razem. Ale u nas dba się o dobro ludzi. Drogi są dziurawe, idiotycznie oznakowane, po szosach jeżdżą pijani kierowcy samochodami z 20-letnią karoserią, ale z 300 konnymi silnikami – ale za to po prawo jazdy trzeba jechać do Czech.

Ja robiłem prawo jazdy 30 lat temu. Dzisiaj pewno bym nie zdał egzaminu, mimo że przejechałem mocno ponad milion kilometrów na wszystkich kontynentach. Wypadek miałem raz. Mimo że zjechałem na pobocze i zatrzymałem się – walnął we mnie czołowo pijany kierowca, który otwierał w czasie jazdy kolejną butelkę i nie zauważył zakrętu drogi. Kierowcę tego nie można było ukarać, jak się okazało. Dlaczego? Bo po pierwsze mnie nie zabił, ani nawet nie wylądowałem w szpitalu (widząc go z oddali jadącego wężykiem – uciekłem na pobocze i zatrzymałem pojazd). Po drugie – wielkość szkody jaką mi wyrządził została wyceniona ciut poniżej jakiegoś limitu, jaki jest niezbędny aby uznać to za przestępstwo. Po trzecie – bo policja zawiozła go na badanie krwi (na moje żądanie), ale nie dopilnowała jego pobrania (facet uciekł ze szpitala), więc nie było dowodu na to, że był w sztok pijany. Po czwarte wreszcie – facet nie miał prawa jazdy ani dowodu rejestracyjnego swojego auta. A to wykroczenie tylko...

System mamy taki, że przejechanie przez Polskę to jak szykowanie się na śmierć. Ale za to system wydawania praw jazdy mamy bardzo szczelny.

Czy można spodziewać się od władzy, że coś poprawi? Nie, zgodnie z zasadą że jeśli można coś zupełnie bezkosztowo poprawić ludziom, to jedyne czego się można spodziewać – to pogorszenia.

Zamiast poprawić oznakowanie dróg – fotoradar na każdym skrzyżowaniu. Co kosztuje, aby uznać fakturę przesłaną mejlem? Nic. Dlatego nie wolno przesyłać. Czy komuś do czegoś są potrzebne meldunki? Nikomu. Dlatego do dzisiaj obowiązuje prawo, że trzeba się meldować w miejscu, gdzie nocujemy.

Czasem myślę, że naszym największym wrogiem jest nasza własna władza. Przez nas samych demokratycznie wybrana. Ci ludzie, jak czegoś nam nie wymyślą – to są chorzy.

Tylko anarchia. Tylko władza absolutna, pod warunkiem że nieoświecona – tylko to może poprawić sytuację. Ale ja bym na poprawę nie liczył...